جواب درس 2 دینی دوازدهم تجربی و ریاضی (یگانۀ بی همتا)

درس دوم کتاب دینی پایه دوازدهم تجربی و ریاضی با عنوان «یگانۀ بی‌همتا» به یکی از اصلی‌ترین باورهای اعتقادی یعنی توحید می‌پردازد. این درس با بررسی آیات مهمی همچون سوره توحید، بخش‌هایی از سوره رعد و مباحث مرتبط با جریان‌های انحرافی تکفیری، دانش‌آموز را به درک عمیق‌تری از یکتاپرستی و خطرات تحریف در دین هدایت می‌کند. در این مقاله، تمامی سؤال‌ها و پاسخ‌ها به‌صورت کامل و دقیق بیان شده‌اند.

جواب تدبر در قرآن – صفحه ۲۲ و ۲۳ | درس ۲ دینی دوازدهم تجربی و ریاضی

الف) با توجه به اهمیت سورهٔ توحید و جایگاه آن در قرآن کریم، در آيات این سوره تدبّر کنید و پیام های آن را به دست آورید.

بِسمِ اللّٰهِ الرَّحمٰنِ الرَّحیمِ * قُل هُوَاللّٰهُ اَحَدٌ (۱) اَللّٰهُ الصَّمَدُ (٢) لَم یَلِد وَ لَم یُولَد (٣) وَ لَم یَکُن لَهُ کُفُوًا اَحَدٌ (۴)

پاسخ:
۱) خداوند در ذات خود یگانه و یکتاست. (اصل توحید)
۲) همه موجودات به خدا نیاز دارند، در حالی که خداوند به هیچ موجودی نیاز ندارد.
۳) خداوند نه فرزندی دارد و نه پدر و مادری.
۴) برای خداوند هیچ مشابه و همتایی وجود ندارد.

ب) بعد از ترجمهٔ آیه ۱۶ سورهٔ رعد، به سؤالات زير پاسخ دهيد:

۱) کسی را می‌توانیم به عنوان ربّ خود انتخاب کنیم که پروردگار آسمان ها و زمین و سود و زیان به دست او باشد.

۲) کسی که اختیار سود و زیان خودش را هم ندارد نمی‌تواند ولی و سرپرست خود و دیگری باشد.

۳) در چه صورت جا داشت که مردم در اعتقاد به توحید در شک بیفتند؟

پاسخ: در صورتی که برای خداوند در امر آفرینش و خلقت شریکانی در نظر گرفته شود و فرض بر این باشد که شریکان در آفرینش دخالت دارند. در آن صورت جا داشت که در اعتقاد به توحید شک کنند.

ج) مراتب توحید یا شرک را در آیات صفحه قبل مشخص کنید.

پاسخ:

• قُل هُوَاللّٰهُ اَحَدٌ – وَ لَم یَکُن لَهُ کُفُوًا اَحَدٌ – وَ هُوَ الْواحِدُ الْقَهَّارُ: اصل توحید

• قُل مَن رَبُّ السَّماواتِ وَ الاَرضِ قُلِ اللّٰهُ: توحید در ربوبیت

• اَم جَعَلوا لِلّٰهِ شُرَكاءَ خَلَقوا كَخَلقِهٰ فَتَشابَهَ الخَلقُ عَلَيهِم: شرک در خالقیت

• اللّٰهُ خالِقُ کُلِّ شَیءٍ: توحید در خالقیت

پاسخ هم‌اندیشی – صفحه ۲۴ | درس دوم دینی دوازدهم تجربی و ریاضی

به نظر شما، چرا دقيقاً در زمانی که مسلمانان در پرتو بیداری اسلامی، در حال معرفی اسلام حقیقی به مردم جهان بودند و حتی جمعیت کشورهای صنعتی به سرعت در حال تغییر به نفع مسلمانان بود، چنین جریانی شکل گرفت؟

پاسخ: سیاستمداران کشورهای غربی و ایالات متحده آمریکا و به طور کل مستکبران جهانی، از آنجا که این بیداری را به ضرر منافع خود می‌دیدند، چنین جریانی را راه انداختند و از آن پشتیبانی کردند تا بیداری در جهان اسلام شکل نگیرد.

پاسخ دانش تکمیلی – صفحه ۲۵ | درس دوم دین و زندگی دوازدهم تجربی و ریاضی

متن معرفی‌شده درباره جریان تکفیری را بخوانید و پاسخ را بیان کنید.

پاسخ:
ریشه‌های تاریخی جریان تکفیری به احمد بن تیمیه بازمی‌گردد که در قرن هفتم و هشتم هجری می‌زیست. اندیشه‌های افراطی او که با مخالفت بسیاری از علمای اهل سنت روبه‌رو شد، بعدها توسط محمد بن عبدالوهاب در قرن دوازدهم احیا و تئوریزه گردید. این دو شخصیت، پایه‌گذاران فکری بسیاری از گروه‌های تکفیری معاصر هستند.

برخی از عقاید افراطی آنان عبارت است از:

• شرک دانستن تبرک به قبور

• حرام دانستن زیارت و ساخت بنا بر قبور

• تکفیر بسیاری از مسلمانان

این جریان با پشتوانه مالی و سیاسی برخی قدرت‌ها تقویت شد و اختلافات عمیقی در جهان اسلام ایجاد کرد.

جواب دانش تکمیلی – صفحه ۲۶ | درس ۲ دین و زندگی دوازدهم تجربی و ریاضی

آیا تبرک جستن به قبور یا بارگاه اولیای الهی شرک به حساب می‌آید؟

پاسخ:
«تبرک» به معنای کسب برکت است و نمونه‌های قرآنی و روایی فراوانی دارد؛ از جمله شفا یافتن چشم حضرت یعقوب با پیراهن یوسف، یا تبرک جستن اصحاب پیامبر به آب وضوی ایشان.
تبرک، ناشی از احترام و محبت نسبت به اولیای الهی است و چون منشأ اثر را خدا می‌دانیم، هرگز شرک محسوب نمی‌شود؛ بلکه نشانه عشق و ارادت به اولیای الهی است.

جواب اندیشه و تحقیق – صفحه ۲۶ | درس دوم دین و زندگی دوازدهم تجربی و ریاضی

باور به توحید در خالقیّت، مالکیّت، ولایت و ربوبیّت چه تأثیری در زندگی ما می گذارد؟

پاسخ:
باور به این مراتب توحید موجب می‌شود انسان در آفرینش جهان کسی را برای خداوند شریک قرار ندهد و مالکیت آسمان‌ها و زمین را فقط از آنِ خدا بداند و حق تغییر، تصرف و تدبیر جهان را تنها شایسته خداوند بداند.

جمع‌بندی

درس دوم دینی دوازدهم تجربی و ریاضی با بررسی مراتب توحید، انسان را به درک مقام یکتایی خداوند و نفی هرگونه شریک فرا می‌خواند. آیات قرآن، چه در سوره توحید و چه در سوره رعد، بر این نکته تأکید دارند که خالق، مالک، مدبر و سرپرست حقیقی تنها خداست. در کنار این مباحث، شناخت جریان‌های انحرافی تکفیری اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا نشان می‌دهد برداشت‌های افراطی چگونه می‌توانند به خشونت و تفرقه منجر شوند.
توحیدِ حقیقی، انسان را به سمت محبت، عقلانیت، فروتنی و بندگی خالصانه رهنمون می‌سازد.

برای مطالعه سوالات متن این درس از کتاب دین و زندگی دوازدهم ریاضی و تجربی به قسمت زیر مراجعه کنید:

سوالات دین و زندگی دوازدهم درس دوم با جواب