سوالات درس پنجم تاریخ دوازدهم انسانی با جواب

درس پنجم تاریخ پایه دوازدهم انسانی به بررسی انقلاب مشروطه ایران می‌پردازد. این انقلاب، نخستین جنبش بزرگ مردمی برای دستیابی به آزادی، عدالت و قانون در ایران بود. آگاهی از جزئیات این رویداد مهم، به درک عمیق‌تری از مسیر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران کمک می‌کند. در این مقاله، مجموعه‌ای از سوالات همراه با پاسخ‌ها ارائه شده است که می‌تواند در آمادگی بهتر دانش‌آموزان موثر باشد.

سوالات متن درس پنجم: انقلاب مشروطه ایران

1. کدام عوامل در شکل‌گیری نهضت مشروطه نقش اساسی داشتند؟ (۴ مورد)
   پاسخ:
   1. از دست رفتن بخشی از سرزمین‌های ایران.
   2. تسلط استعمارگران بر کشور.
   3. استبداد حاکم بر کشور.
   4. حمایت علما و مردم از مبارزات.
2. چه مناطقی در دوران قاجار به‌وسیله روس‌ها جدا شدند؟
   پاسخ: منطقه قفقاز شامل گرجستان، ارمنستان و جمهوری آذربایجان.
3. علت اهمیت ایران برای قدرت‌های استعماری چه بود؟
   پاسخ: موقعیت جغرافیایی استراتژیک و منابع طبیعی غنی.
4. چرا حکومت قاجار استبدادی تلقی می‌شد؟
   پاسخ: شاه در رأس قدرت بود و حکام ایالات بدون نظارت عمل می‌کردند.
5. کدام اقدامات حکومت قاجار باعث تحریک مردم شد؟
   پاسخ: اعطای امتیازات به خارجیان، فساد دربار و اجرای کاپیتولاسیون.
6. نقش علما در نهضت مشروطه چه بود؟
   پاسخ: رهبری مبارزات مردمی و حمایت از عدالت‌خواهی.
7. چرا مردم نسبت به اعطای امتیازات اقتصادی به خارجیان معترض بودند؟
   پاسخ: باعث تضعیف اقتصاد ملی و وابستگی کشور به بیگانگان می‌شد.
8. چه عواملی باعث نارضایتی عمومی از حکومت قاجار شد؟
   پاسخ: فساد مالی، ناکارآمدی حکومتی و اعطای امتیازات به بیگانگان.
9. تأثیر قرارداد رویتر در ایران چه بود؟
   پاسخ: باعث واگذاری بسیاری از منابع طبیعی ایران به یک سرمایه‌دار خارجی شد.
10. علت قیام تنباکو چه بود؟
    پاسخ: واگذاری انحصار تنباکو به یک شرکت انگلیسی که اقتصاد کشاورزی را مختل کرد.
11. چرا فتوای میرزای شیرازی در نهضت تنباکو اهمیت داشت؟
    پاسخ: باعث اتحاد مردم و شکست قرارداد تنباکو شد.
12. نقش زنان در انقلاب مشروطه چه بود؟
    پاسخ: شرکت در تجمعات اعتراضی و حمایت از مبارزات مردمی.
13. مجلس شورای ملی در چه سالی تأسیس شد؟
    پاسخ: در سال ۱۲۸۵ شمسی.
14. دو دستاورد مهم انقلاب مشروطه را نام ببرید.
    پاسخ: تأسیس مجلس شورای ملی و تدوین قانون اساسی.
15. چرا مشروطه‌خواهان بر قانون‌گرایی تأکید داشتند؟
    پاسخ: برای جلوگیری از استبداد و اجرای عدالت در کشور.
16. نقش مطبوعات در نهضت مشروطه چه بود؟
    پاسخ: آگاهی‌بخشی به مردم و تشویق به مبارزه علیه استبداد.
17. چه عواملی موجب شکست مشروطه اول شد؟
    پاسخ: اختلافات داخلی، مداخله بیگانگان و ضعف دولت مشروطه.
18. شیخ فضل‌الله نوری چرا با مشروطه مخالفت کرد؟
    پاسخ: او معتقد بود مشروطه بدون نظارت شرعی، مغایر با اصول اسلامی است.
19. چه نقشی محمدعلی شاه در شکست مشروطه داشت؟
    پاسخ: انحلال مجلس و سرکوب مشروطه‌خواهان.
20. نقش ستارخان در جنبش مشروطه چه بود؟
    پاسخ: فرماندهی نیروهای مشروطه‌خواه در تبریز.
21. بزرگ‌ترین چالش‌های دولت مشروطه چه بود؟
    پاسخ: نبود ارتش منظم، دخالت بیگانگان و مخالفت استبدادطلبان.
22. هدف مشروطه‌خواهان از تشکیل انجمن‌های ایالتی چه بود؟
    پاسخ: مشارکت مردم در اداره امور محلی.
23. اولین روزنامه‌های مشروطه چه تأثیری داشتند؟
    پاسخ: انتشار اندیشه‌های جدید و تشویق مردم به مبارزه.
24. چرا انقلاب مشروطه به‌عنوان نقطه عطفی در تاریخ ایران شناخته می‌شود؟
    پاسخ: آغاز حرکت به سوی حکومت قانون و مشارکت مردم در سیاست.
25. دو نمونه از اعتراضات مردمی در دوره قاجار را نام ببرید.
    پاسخ: قیام تنباکو و جنبش مشروطه.
26. چگونه مشروطه‌خواهان بر دولت قاجار پیروز شدند؟
    پاسخ: از طریق اعتراضات گسترده مردمی و حمایت علما.
27. نقش قراردادهای استعماری در تضعیف دولت قاجار چه بود؟
    پاسخ: وابستگی اقتصادی و سیاسی ایران به قدرت‌های خارجی.
28. علت اصلی اختلاف میان مشروطه‌خواهان و مستبدین چه بود؟
    پاسخ: مخالفت مستبدین با قانون‌گرایی و حکومت مردم.
29. چرا انقلاب مشروطه از نظر فرهنگی اهمیت داشت؟
    پاسخ: باعث رشد آگاهی عمومی و توسعه آموزش شد.
30. نقش روحانیون در ایجاد وحدت ملی در نهضت مشروطه چه بود؟
    پاسخ: تقویت همبستگی میان مردم با استفاده از آموزه‌های دینی.

جمع‌بندی

انقلاب مشروطه، یکی از رویدادهای سرنوشت‌ساز تاریخ ایران بود که با تلاش مردم، علما و روشنفکران به وقوع پیوست. این جنبش با هدف ایجاد عدالت و قانون‌گرایی، پایه‌های استبداد را به چالش کشید. مطالعه دقیق این درس و پاسخ‌دهی به سوالات آن، درک بهتری از این تحول بزرگ را به دانش‌آموزان ارائه می‌کند و آنان را برای آزمون‌های پیش رو آماده می‌سازد.