سوالات جامعه شناسی دوازدهم انسانی درس هشتم سیاست هویت با جواب

درس هشتم کتاب جامعه‌شناسی پایه دوازدهم با تمرکز بر مفهوم هویت و سیاست‌گذاری هویتی در دوره‌های مختلف تاریخی، به بررسی جنبه‌های مختلف هویت ملی و جهانی می‌پردازد. در این مقاله، مجموعه‌ای از سوالات همراه با پاسخ‌های دقیق ارائه شده است. هدف از این مقاله، ایجاد فهمی عمیق‌تر از موضوع و کمک به دانش‌آموزان در تسلط بر مفاهیم کلیدی درس است.

سوالات و پاسخ‌های جامعه شناسی دوازدهم انسانی درس ۸

1. نخستین مدرک رسمی هویت هر فرد چیست؟
   پاسخ: شناسنامه.
2. نشان و نوشته “جمهوری اسلامی ایران” بر روی جلد شناسنامه چه معنایی دارد؟
   پاسخ: این نوشته نشان می‌دهد که صاحب شناسنامه، تبعه دولت جمهوری اسلامی ایران است که نظام سیاسی آن بر مبنای آرمان‌های اسلامی و اراده مردم در قلمروی ایران تعریف شده است.
3. آیا تمامی افراد در ایران از حقوق برابر برخوردار هستند؟ توضیح دهید.
   پاسخ: بله، تمامی شهروندان ایرانی صرف نظر از قومیت، مذهب، یا جنسیت، از حقوق یکسانی برخوردار هستند. این برابری در هویت ملی مشترک منعکس می‌شود.
4. چرا نگهداری از شناسنامه اهمیت دارد؟
   پاسخ: شناسنامه به عنوان سند هویت فردی، حقوق و مسئولیت‌های افراد را مشخص می‌کند و نیاز به نگهداری دقیق دارد.
5. شماره ملی درج شده در شناسنامه چه ویژگی‌ای دارد؟
   پاسخ: شماره ملی ده‌رقمی و اختصاصی است و یکی از جنبه‌های سند هویتی محسوب می‌شود.
6. چاپ عکس افراد در شناسنامه چه اطلاعاتی را نشان می‌دهد؟
   پاسخ: این عکس هویت فردی، جنسی، خانوادگی، نژادی، سنی و فرهنگی فرد را آشکار می‌کند.
7. هویت دولت‌ها پس از ظهور جهان متجدد چگونه تعریف می‌شد؟
   پاسخ: دولت‌ها دیگر بر اساس هویت دینی، بلکه بر مبنای تاریخ، جغرافیا، قومیت یا نژاد هویت خود را تعریف می‌کردند.
8. مشخصه اصلی هویت در جهان مدرن چیست؟
   پاسخ: ملی‌گرایی و وطن‌دوستی.
9. چرا سیاست‌گذاری هویتی در دولت‌های مدرن ضرورت داشت؟
   پاسخ: به دلیل تنوع قومی، زبانی و مذهبی در کشورها، دولت‌ها نیازمند سیاست‌گذاری برای حفظ هویت ملی و رفع نیازهای گروه‌های مختلف بودند.
10. مدل سیاست‌گذاری هویتی رایج در دوره مدرن چه بود؟
    پاسخ: همانندسازی.
11. همانندسازی به چه معناست؟
    پاسخ: فرآیندی است که در آن دولت‌ها تفاوت‌های هویتی گروه‌ها را حذف کرده و آنها را یکسان می‌کردند.
12. روش‌های خشونت‌آمیز همانندسازی کدام‌اند؟
    پاسخ: نسل‌کشی، جابه‌جایی اجباری، کنترل جمعیت، جداسازی و فشارهای اجتماعی.
13. در نسل‌کشی، چه چیزی شر محسوب می‌شود؟
    پاسخ: “دیگری” به عنوان شر باید نابود شود.
14. جداسازی در سیاست همانندسازی چگونه انجام می‌گیرد؟
    پاسخ: گروه‌های نژادی یا قومی مجبور به زندگی در مناطق جداگانه شده و از خدمات اساسی محروم می‌شوند.
15. منظور از دیگچه همانندسازی چیست؟
    پاسخ: فرآیندی که در آن تفاوت‌های هویتی در تعامل میان گروه‌ها محو شده و یک فرهنگ مختلط شکل می‌گیرد.
16. سیاست هویت محصول کدام دوران است؟
    پاسخ: دوران پسامدرن، که بر تفاوت‌ها و هویت‌های خاص تأکید دارد.
17. چرا در دوره پسامدرن تنازع و درگیری افزایش یافته است؟
    پاسخ: به دلیل تعریف هویت از منظر گروه‌های اجتماعی مختلف و تمرکز بر هویت و دانش به عنوان منابع کشمکش.
18. دو پیامد جهانی‌شدن و توسعه ارتباطات بر هویت را بیان کنید.
    پاسخ:
    1. شکل‌گیری جهانی بدون مرز و تغییر هویت‌ها.
    2. مقاومت برخی جوامع در برابر هویت تحمیلی و بازگشت به هویت خاص خود.
19. مدل تکثرگرا چه ویژگی‌هایی دارد؟
    پاسخ: حفظ تفاوت‌های هویتی میان گروه‌ها و ایجاد یک ساختار سیاسی و اقتصادی مشترک.
20. در دوره پسامدرن، چه چیزی جایگزین سیاست همانندسازی شد؟
    پاسخ: تأکید بر هویت‌های خرد، محلی و فردی.
21. چهره‌های مختلف سیاست هویت را توضیح دهید.
    پاسخ:
    1. تأکید افراطی بر تفاوت‌ها که موجب چندپارگی می‌شود.
    2. شناسایی و حمایت از گروه‌های به حاشیه رانده شده.
22. چرا سیاست هویت در دوره پسامدرن اهمیت یافت؟
    پاسخ: به دلیل تمرکز بر تفاوت‌های خاص و درگیری هویت‌های مختلف.
23. منظور از جعبه پاندورا چیست؟
    پاسخ: استعاره‌ای از مشکلات و بحران‌هایی که با باز شدن آن آشکار و پیچیده می‌شوند.
24. چه چیزی محور اصلی نزاع‌ها در اواخر قرن بیستم شد؟
    پاسخ: هویت به جای کشمکش طبقاتی.
25. چه عاملی موجب نقد سیاست همانندسازی در دوره پسامدرن شد؟
    پاسخ: تأکید بر هویت‌های خرد و فردی.
26. مدل سیاست‌گذاری در دوره پسامدرن چیست؟
    پاسخ: تأکید بر تکثر و تنوع هویتی.
27. دو ویژگی اصلی سیاست هویت را نام ببرید.
    پاسخ:
    1. تمرکز بر تفاوت‌ها و تنوع‌ها.
    2. شناسایی گروه‌های به حاشیه رانده شده.
28. نتیجه سیاست همانندسازی برای گروه‌های اقلیت چیست؟
    پاسخ: از دست دادن هویت خاص و تبدیل به گروه‌های همسان با اکثریت.
29. چرا سیاست هویت چالشی برای دولت‌ها محسوب می‌شود؟
    پاسخ: به دلیل افزایش درگیری و نیاز به پاسخگویی به تنوعات فرهنگی و اجتماعی.
30. مفهوم هویت ملی در جامعه‌شناسی چیست؟
    پاسخ: اشتراکات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی که افراد را در یک ملت به هم پیوند می‌دهد.

جمع‌بندی

در این مقاله، موضوعات مرتبط با هویت و سیاست‌گذاری هویتی در دوره‌های مدرن و پسامدرن مورد بررسی قرار گرفت. این سوالات و پاسخ‌ها، تصویری کامل از مفاهیم کلیدی این درس ارائه داده و به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا به درک عمیق‌تری از مباحث دست یابند. هویت، به‌عنوان محور اصلی مباحث اجتماعی، همچنان مورد توجه و مطالعه قرار خواهد گرفت.