کلمات هم خانواده + معنی لغات + مخالف درس ۱۴ ادب از که آموختی؟ فارسی کلاس چهارم

درس چهاردهم کتاب فارسی پایه چهارم دبستان با عنوان ادب از که آموختی، حاوی نکات اخلاقی و حکمت‌آموزی از بزرگان است. در این درس، مفاهیمی همچون ارزش عمل به دانسته‌ها، تأثیر رفتارهای نادرست بر یادگیری آداب و اهمیت علم و دانش بررسی شده‌اند. در ادامه، معنی لغات، کلمات هم‌خانواده و متضادهای این درس را مرور خواهیم کرد.

معنی واژه‌ها و جملات درس چهاردهم فارسی چهارم فارسی چهارم

🔹 دو کس رنج بی‌حاصل بردند و کوششی بی‌نتیجه داشتند؛ یکی آن که ثروتی اندوخت اما از آن بهره‌ای نبرد و دیگری آن که دانشی کسب کرد ولی آن را در عمل به کار نگرفت.
✅ هر اندازه که دانش بیاموزی، اگر آن را در زندگی به کار نبندی، همچون فردی نادان خواهی بود.

🔹 از شخصی پرسیدند که فرد دانشمند بدون عمل به دانش خود به چه چیز شباهت دارد؟ پاسخ داد: همچون زنبوری که عسلی ندارد.
✅ یعنی چنین دانشمندی هرچند که ظاهرش فریبنده باشد، اما در واقع بی‌فایده است.

🔹 از لقمان حکیم پرسیدند که ادب را از چه کسی آموخته‌ای؟ پاسخ داد: از افراد بی‌ادب، زیرا هر رفتاری که از آنان ناپسند دیدم، از انجام آن دوری کردم.
✅ به این معنا که می‌توان از رفتارهای نادرست دیگران درس گرفت و خود از آن‌ها پرهیز کرد.

🔹 مشک، همان عطری است که خودش بوی خوش داشته باشد، نه آن که عطرفروش از آن تعریف کند. دانا مانند صندوقچه‌ی عطرفروش است که بی‌هیاهو عطر خود را می‌پراکند، اما نادان مانند طبل جنگی است که پر سر و صدا و درون تهی است.
✅ یعنی انسان دانا نیازی به تعریف و تمجید ندارد، بلکه علم و خرد او خود به خود نمایان می‌شود، اما نادان فقط هیاهو دارد و درونش تهی از دانش است.

معنی کلمات درس چهاردهم فارسی چهارم

🔹 مشک: ماده‌ای خوشبو و روغنی
🔹 رنج: سختی، مشقت
🔹 اندوخت: گردآوری کرد، جمع کرد
🔹 طبله: جعبه، صندوقچه
🔹 عالم: فرد دانشمند
🔹 پرهیز کردن: خودداری کردن، دوری کردن
🔹 عطار: عطر فروش
🔹 هنرنما: کسی که مهارت و هنر خود را نشان می‌دهد
🔹 بیهوده: بدون فایده، بی‌نتیجه
🔹 بلندآواز: با صدای زیاد
🔹 میان‌تهی: پوچ، خالی

کلمات هم‌خانواده درس چهاردهم فارسی چهارم

🔹 رنج → رنجیده، رنجور
🔹 طالب → مطلوب
🔹 عطار → معطر، عطرفروش
🔹 حق → حقایق، حقیقت
🔹 عالم → علم، علوم
🔹 ادب → ادیب، آداب
🔹 قادر → قدیر، قدرت
🔹 تفکر → فکر، متفکر

کلمات متضاد (مخالف) درس چهاردهم فارسی چهارم

🔹 نخورد ≠ خورد
🔹 نادان ≠ دانا
🔹 ناپسند ≠ مطلوب، خوشایند
🔹 بی‌ادب ≠ باادب
🔹 رنج ≠ آسایش، راحتی
🔹 تهی ≠ پر

جمع‌بندی

در این درس، به اهمیت عمل به دانش، یادگیری از رفتارهای نادرست و تفاوت بین افراد دانا و نادان پرداخته شده است. این نکات اخلاقی به ما می‌آموزند که تنها داشتن علم و دانش کافی نیست، بلکه عمل به آن است که ارزشمند و سودمند خواهد بود. همچنین، می‌توان از رفتارهای نامناسب دیگران درس گرفت و از انجام آن‌ها دوری کرد. در نهایت، دانایی با تفکر و رفتار سنجیده همراه است، درحالی‌که نادانی تنها در سر و صدا و تظاهر خلاصه می‌شود.