معنی درس دوازدهم (فردوسی، فرزند ایران) فارسی پنجم دبستان + کلمات، هم خانواده و متضاد
درس دوازدهم فارسی پایه پنجم دبستان با عنوان «فردوسی، فرزند ایران» از زیباییهای ادبیات فارسی است که داستانی الهامبخش از زندگی و حماسهسرایی حکیم ابوالقاسم فردوسی را بازگو میکند. این درس، ضمن ترویج مفاهیم اخلاقی و فرهنگی، ما را با زبان فاخر شاهنامه و تلاش فردوسی برای حفظ هویت ایرانی آشنا میکند. در ادامه، به ارائه معنی شعرها، کلمات همخانواده، متضاد، و نکات مهم املایی این درس میپردازیم.
متن و معنی درس ۱۲ فارسی پنجم ابتدایی
صفحه ۹۱:
به چهره، نکو بود بر سانِ شید / ولیکن همه موی، بودش سپید
معنی: چهرهاش مانند خورشید، زیبا و درخشان بود؛ اما موهایش کاملاً سفید شده بود.
چو فرزند را دید، مویش سپید / بشد از جهان، یکسره ناامید
معنی: هنگامی که فرزندش را با موهای سفید مشاهده کرد، امیدش به زندگی کاملاً از بین رفت.
چو آیند و پرسند گردنکشان / چه گویم از این بچّهی بدنشان؟
معنی: اگر پهلوانان بیایند و درباره این بچهی سفیدمو سؤال کنند، چه پاسخی بدهم؟
چه گویم که این بچّهی دیو، کیست؟ / پلنگ دو رنگ است یا خود پَری است؟
معنی: چه بگویم؟ آیا این بچه، یک دیو است یا موجودی افسانهای مانند پری؟
بخندند بر من، مِهان جهان / از این بچّه، در آشکار و نهان
معنی: بزرگان جهان در هر شرایطی به خاطر این بچه به من میخندند.
صفحه ۹۳:
یکی کوه بُد، نامش البرز کوه / به خورشید نزدیک و دور از گروه
معنی: کوه بلندی به نام البرز وجود داشت که به خورشید نزدیک و از انسانها دور بود.
بدان جای، سیمرغ را لانه بود / که آن خانه از خلق، بیگانه بود
معنی: در آن مکان، لانهای برای سیمرغ بود که از مردم و موجودات دیگر فاصله داشت.
نهادند بر کوه و گشتند باز / برآمد بر این، روزگاری دراز
معنی: کودک را روی کوه گذاشتند و برگشتند؛ و سالها از این ماجرا گذشت.
پدر، مهر بُبرید و بِفکند خوار / جفا کرد بر کودکِ شیرخوار
معنی: پدر محبّت را از کودک برید و او را با بیمهری از خود راند.
خداوند، مهر آن کودک را در دل سیمرغ افکند.
معنی: خداوند مهربانی آن کودک را در دل سیمرغ قرار داد.
بدین گونه بر، روزگاری دراز / برآمد که بُد کودک آنجا به راز
معنی: سالهای زیادی گذشت و کودک در آنجا پنهان و بیخبر از دیگران زندگی میکرد.
همان گه، بیایم چو ابرِ سیاه / بی آزارت آرم، بدین جایگاه
معنی: همان لحظه مانند ابری تیره پیش تو میآیم و بدون هیچ زحمتی تو را به اینجا میآورم.
دل سام شد چون بهشتِ برین / بر آن پاک فرزند، کرد آفرین
معنی: دل سام مانند بهشتی زیبا شد و به آن فرزند پاک درود فرستاد.
کلمات، همخانواده و متضاد
معنی کلمات فارسی پنجم درس ۱۲:
- نامآور: معروف
- روزگاری دراز: زمانی طولانی
- بیهمتا: یکتا
- دهان به دهان گشت: کنایه از در همه جا گفته شد
- گنجینه: خزانه، جای گنج
- موبدان: روحانیان زرتشتی
- کهن: قدیم
- سرزنش: نکوهش
- نگهبان: محافظ، پاسدار
- پوزش: عذرخواهی
- سام نریمان: سام پسر نریمان
- روان شد: به راه افتاد
- نکو: خوب، نیکو
- پیمودن: طی کردن
- برسان: مانند
- فراز: بالا
- شید: خورشید
- جلال: عظمت
- خاندان: خانواده
- دستگاه: قدرت و جلال، ثروت
- اندوهگین: ناراحت، غمگین
- خواستار: خواهان
- جرات: شجاعت، دلیری
- سرافرازی: سربلندی و افتخار
- شیردل: دلیر، شجاع
- پیوسته: مداوم
- یزدان: خداوند
- بیآزارت: بیآزار تو، بدون زحمت دادن به تو
- دیدار: دیدن، ملاقات
- طبل: ساز بزرگ استوانهای
- شرمسار: خجالتزده، شرمنده
- بزرگان: انسانهای بزرگوار
- گردنکشان: در شاهنامه به معنی پهلوانان
- تصور میکرد: اندیشه میکرد
- بدنشان: زشت، شوم
- هریسه: نوعی آش
- مهان: بزرگان
- درجه: مقام
- نهان: پنهان
- اطبا: جمع طبیب
- کوه سر به فلک کشیده: کوه بلند
- معالجت: معالجه کردن، درمان کردن
- سیمرغ: مرغی افسانهای
- عاجز ماندند: درمانده شدند
- دامنه: کناره، قسمت پایین کوه
- علاج: درمان
- بفکند خوار: با خفت دور انداخت
- سرای: خانه، کاشانه
- جفا: ظلم
- خفت: خوابید
- آشیانه: لانه
- فربه: چاق
- دستان: دستان یا زال، اسم پدر رستم است
- صحت: سلامتی
کلمات سخت املایی:
مشهور، جرئت، عاقبت، دایه، نقره، سیمرغ، البرز، پوزش، خواستار، زال، طبل، لرزه
همخانوادهها:
- مشهور: شهرت، مشاهیر
- شعر: شاعر، مشاعره
- خلق: خالق، مخلوق
- علاج: معالجه
- حاضر: حضور، محضر
متضادها:
- زیبا ≠ زشت
- سفید ≠ سیاه
- اندوهگین ≠ خوشحال
- شجاع ≠ ترسو
- گرانبها ≠ بیارزش
جمعبندی
درس دوازدهم فارسی پنجم دبستان، ما را با داستانی از شاهنامه آشنا میکند که سرشار از ارزشهای اخلاقی و عبرتهای انسانی است. این داستان به ما میآموزد که مهربانی و عشق به فرزندان میتواند در سختترین شرایط زندگی، امید را زنده نگه دارد. با یادگیری کلمات جدید، همخانوادهها، و متضادها، میتوانیم دایره واژگان خود را گسترش داده و از زبان فارسی بیشتر لذت ببریم.
دانلود با موبایل » روی دکمه دانلود چند ثانیه انگشتتان را نگه دارید سپس گزینه بارگیری پیوند یا (save link) را انتخاب کنید.
دانلود با کامپیوتر » روی دکمه دانلود کلیک راست کرده و گزینه save link as را انتخاب کنید.
مطالب زیر را حتما بخوانید
-
معنی درس هفدهم (كار و تلاش) فارسی پنجم دبستان + کلمات، هم خانواده و متضاد
60 بازدید
-
بارنامه یعنی چه کلاس چهارم ابتدایی + کاربرد و انواع آن
50 بازدید
-
سوالات علوم سوم ابتدایی درس چهاردهم از گذشته تا آینده با جواب
51 بازدید
-
سوالات علوم سوم ابتدایی درس سیزدهم هر كدام جای خود ۲ با جواب
51 بازدید
-
سوالات علوم سوم ابتدایی درس دوازدهم هر كدام جای خود ۱ با جواب
46 بازدید
-
سوالات علوم سوم ابتدایی درس یازدهم بكارید و ببینید با جواب
65 بازدید
11 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
من بخوان و بیندیش فردوسی فرزند ایران رو مبخواستم👿😡👿😡👿😡👿😡
عالیی و خیلی خوب 🤗🤗🤗🤗🤗
خوب باید خودت بفرستی
👍👍❤️❤️❤️💋💋⚘️⚘️⚘️⚘️
مگه اینجا درباره ی چی بود؟
اصلا خوب نیست
مال حکایت توشون هست
خوب خودت مینوشتی
خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی خیلی بد پس معنی فردوسی چی فقط معنی شعرشه که من اصلا راضی نیستم 😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡😡
من هم همین طور
هست برو ببین