سوالات مطالعات نهم درس ۱۴ با جواب

ایران در دوران حکومت پهلوی، شاهد تغییرات گسترده‌ای در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بود. این تحولات تأثیرات عمیقی بر ساختار اجتماعی و سیاسی کشور گذاشت. در این مقاله، به بررسی سوالات مربوط به درس چهاردهم مطالعات اجتماعی نهم با موضوع “ایران در دوران حکومت پهلوی” می‌پردازیم.

سوالات و پاسخ‌ها مطالعات نهم درس چهاردهم

1. چه عواملی باعث شد که حکومت از قاجاریه به پهلوی منتقل شود؟
   پاسخ: انبوه مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشور همراه با سیاست‌های انگلستان در ایران، زمینه‌ساز انتقال حکومت از قاجاریه به پهلوی شد.
2. چرا روسیه در پایان جنگ جهانی اول تصمیم گرفت نیروهای خود را از ایران خارج کند؟
   پاسخ: انقلاب بزرگی در روسیه رخ داد که باعث سقوط حکومت تزاری شد و دولت جدید، نیروهای خود را از ایران بازگرداند.
3. قرارداد ۱۹۱۹ در زمان نخست‌وزیری وثوق الدوله به امضا رسید.
4. این قرارداد میان کدام کشورها منعقد شد؟
   پاسخ: ایران و انگلستان.
5. مفاد اصلی قرارداد ۱۹۱۹ چه بود؟
   پاسخ: طبق این قرارداد، مدیریت امور نظامی و مالی ایران به مستشاران انگلیسی سپرده می‌شد.
6. مخالفان اصلی قرارداد ۱۹۱۹ چه کسانی بودند؟
   پاسخ: آیت‌الله مدرس و شیخ محمد خیابانی.
7. احمدشاه قاجار قرارداد ۱۹۱۹ را تأیید نکرد.
   صحیح (✔) غلط ( )
8. کودتای ۱۲۹۹ چگونه و با چه اهدافی انجام شد؟
   پاسخ: انگلستان با انتخاب رضاخان به عنوان فرمانده نظامی و سید ضیاءالدین طباطبایی به عنوان رهبر سیاسی کودتا، در سوم اسفند ۱۲۹۹ مراکز مهم پایتخت را تصرف کرد تا اهداف استعماری خود را دنبال کند.
9. سید ضیاءالدین طباطبایی حامی کدام کشور بود؟
   پاسخ: انگلستان.
10. بعد از کودتای ۱۲۹۹، چه تغییراتی در ساختار قدرت ایران رخ داد؟
    پاسخ: رضاخان به فرماندهی کل قوا و سید ضیاء به نخست‌وزیری منصوب شدند.
11. کدام رویداد رضاخان را به فرماندهی کل قوا رساند؟
    الف) قرارداد ۱۹۱۹ ( )
    ب) کودتای ۱۲۹۹ (✔)
    ج) جنگ جهانی اول ( )
    د) جنگ جهانی دوم ( )
12. رضاخان چه ویژگی شخصیتی داشت که به موفقیت او کمک کرد؟
    پاسخ: او روحیه‌ای استبدادی داشت که در پیشبرد اهدافش مؤثر بود.
13. کودتای ۱۲۹۹ چگونه مسیر تغییر حکومت را هموار کرد؟
    صحیح (✔) غلط ( )
14. رضاخان برای تثبیت قدرت خود چه اقداماتی انجام داد؟
    پاسخ: او با استفاده از خشونت و ایجاد رعب و وحشت، نظم ظاهری را در جامعه برقرار کرد.
15. رضاخان چگونه توانست حمایت مردم را جلب کند؟
    پاسخ: او خود را فردی مذهبی نشان می‌داد و در مراسم دینی حضور می‌یافت.
16. راه رسیدن رضاخان به حکومت چگونه هموار شد؟
    پاسخ: او ابتدا به عنوان وزیر جنگ و سپس نخست‌وزیر، نفوذ خود را گسترش داد و سرانجام مجلس شورای ملی او را به عنوان حاکم موقت انتخاب کرد.
17. روش حکومتی رضا شاه چه ویژگی‌هایی داشت؟
    پاسخ: حکومت او استبدادی بود و اجازه فعالیت آزادانه به احزاب و مطبوعات نمی‌داد.
18. یکی از برجسته‌ترین مخالفان حکومت رضاشاه چه کسی بود و چه سرنوشتی داشت؟
    پاسخ: آیت‌الله مدرس که توسط مأموران حکومت به شهادت رسید.
19. نهضت جنگل به رهبری چه کسی و توسط چه کسی سرکوب شد؟
    پاسخ: میرزا کوچک خان جنگلی، سرکوب شده توسط رضاخان.
20. دو اقدام مهم رضا شاه را نام ببرید.
    پاسخ: ایجاد ارتش منظم و احداث راه‌آهن سراسری.
21. هدف اصلی از تأسیس راه‌آهن سراسری چه بود؟
    پاسخ: انتقال سریع نیروهای انگلیسی از جنوب به شمال ایران.
22. علت شکست ارتش رضاشاه در جنگ جهانی دوم چه بود؟
    پاسخ: ارتش او ناکارآمد بود و در برابر حمله متفقین تاب مقاومت نداشت.
23. قانون نظام وظیفه عمومی در چه دوره‌ای تصویب شد؟
    صحیح (✔) غلط ( )
24. رضاشاه با چه بهانه‌ای ارزش‌های دینی مردم را تضعیف کرد؟
    پاسخ: با ادعای پیشرفت و نوسازی اجتماعی.
25. قیام مردم مشهد در مسجد گوهرشاد علیه چه اقداماتی صورت گرفت؟
    پاسخ: اعتراض به سیاست‌های ضد دینی رضاشاه.

جمع‌بندی

درس چهاردهم مطالعات نهم با بررسی دقیق حوادث دوران حکومت پهلوی، فرصتی برای شناخت بهتر تاریخ معاصر ایران فراهم می‌کند. تغییرات گسترده‌ای که در این دوره رخ داد، پایه‌گذار تحولات عمیق سیاسی و اجتماعی در ایران شد. آشنایی با این دوره تاریخی، دانش‌آموزان را به درک بهتر از گذشته و تحلیل دقیق‌تر تحولات امروز رهنمون می‌کند.