سوالات متن کار و فناوری هفتم پودمان یازدهم خوراک با جواب

خوراک و تغذیه یکی از مهم‌ترین جنبه‌های زندگی انسان است که تأثیر مستقیمی بر سلامت و کیفیت زندگی دارد. در درس یازدهم کتاب کار و فناوری پایه هفتم، با مفاهیمی مانند صنایع غذایی، روش‌های نگهداری خوراک، نکات بهداشتی و اصول صحیح مصرف مواد غذایی آشنا می‌شویم. در این مقاله، به بررسی سوالات مهم این درس پرداخته و پاسخ‌های آن‌ها را ارائه خواهیم کرد.

سوالات و پاسخ‌های درس ۱۱ کار و فناوری هفتم

1. هدف اصلی صنایع غذایی چیست؟

   • صنایع غذایی به فرآوری، آماده‌سازی و نگهداری مواد خوراکی می‌پردازد تا ماندگاری آن‌ها افزایش یابد و برای مصرف مناسب‌تر شوند.

2. چند نوع روغن مایع خوراکی وجود دارد و نحوه استفاده از آن‌ها چگونه است؟

   • روغن‌های مایع به دو دسته تقسیم می‌شوند: معمولی و مخصوص سرخ کردن. روغن معمولی برای پخت غذا و تهیه سالاد مناسب است، درحالی‌که روغن سرخ‌کردنی فقط برای سرخ کردن استفاده می‌شود. از روغن سرخ‌کردنی نباید بیش از دو تا سه بار (در یک روز) استفاده کرد، و پس از آن باید دور ریخته شود.

3. آیا خوراکی‌هایی که کپک زده‌اند قابل استفاده هستند؟

   • خیر، مواد خوراکی کپک‌زده، مخصوصاً میوه‌ها و سبزیجات، نباید مصرف شوند. کپک‌ها سمی تولید می‌کنند که ممکن است موجب بیماری‌های جدی ازجمله سرطان شود. این سموم به عمق ماده خوراکی نفوذ می‌کنند، بنابراین جدا کردن قسمت کپک‌زده کافی نیست و کل ماده خوراکی باید دور ریخته شود.

4. در صورت آتش گرفتن روغن در ماهیتابه، چه اقداماتی باید انجام داد؟

   • ابتدا اجاق گاز را خاموش کنید و سپس با قرار دادن درِ ماهیتابه یا استفاده از یک حوله مرطوب، شعله را خفه کنید. هرگز روی روغن آتش‌گرفته آب نریزید، زیرا باعث گسترش آتش خواهد شد.

5. آیا شیر قبل از مصرف نیاز به گرم کردن دارد؟

   • شیر پاستوریزه یا استریلیزه نیازی به گرم شدن ندارد، زیرا حرارت بیش از حد باعث کاهش مواد مغذی آن می‌شود. اما در صورت استفاده از شیر خام، باید آن را بجوشانید و حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در دمای جوش نگه دارید.

6. چگونه می‌توان مواد غذایی را برای مدت طولانی‌تری نگهداری کرد؟

   • روش‌های نگهداری مواد خوراکی شامل حرارت‌دهی، سرمایش، خشک کردن، نمک‌سود کردن، اسیدی کردن، حذف اکسیژن، کنسرو کردن، تخمیر و افزودن مواد نگهدارنده است.

7. چرا سفره‌آرایی اهمیت دارد؟

   • سفره‌آرایی نه‌تنها سلیقه و هنر فرد را نشان می‌دهد، بلکه باعث افزایش اشتها و جذاب‌تر شدن غذا برای افراد خانواده می‌شود.

8. هر طبقه از یخچال برای نگهداری چه موادی مناسب است؟

   • لبنیات در طبقات بالایی، تخم‌مرغ در طبقه میانی و سبزیجات و میوه‌ها در کشوهای پایینی نگهداری می‌شوند.

9. فرایند تخمیر چیست و چه تأثیری دارد؟

   • تخمیر فرایندی است که طی آن، مواد خوراکی مانند شیر به ماست یا پنیر و انگور به سرکه تبدیل می‌شوند. این فرایند باعث رشد میکروب‌های مفید و جلوگیری از فساد مواد غذایی می‌شود.

10. کدام بخش یخچال گرم‌ترین قسمت آن است و چه موادی در آن قرار می‌گیرند؟

• گرم‌ترین بخش یخچال، قسمت داخلی درِ آن است که برای نگهداری موادی مانند سس‌ها، آبلیمو و نوشیدنی‌ها مناسب است.

11. چرا باید کشک را قبل از مصرف بجوشانیم؟

• کشک مایع، حتی اگر پاستوریزه باشد، ممکن است حاوی میکروب‌های خطرناک باشد، بنابراین لازم است قبل از مصرف، به مدت ۱۵ تا ۲۵ دقیقه جوشانده شود.

12. چگونه مواد غذایی را در فریزر نگهداری کنیم؟

• گوشت و میگو در طبقات بالایی و سبزیجات و نان در طبقات پایین‌تر فریزر نگهداری می‌شوند.

13. مراحل شستن و میکروب‌زدایی میوه‌ها و سبزیجات چیست؟

• شامل چندین مرحله است:
  1. جدا کردن بخش‌های خراب یا زرد شده.
  2. شستن با آب برای حذف گل‌و‌لای.
  3. خیساندن در آب و مایع ظرف‌شویی برای از بین بردن تخم انگل‌ها.
  4. ضدعفونی با محلول پرکلرین.
  5. شستشو با آب سالم و تمیز.

14. چرا برخی مواد خوراکی را خشک می‌کنیم؟

• خشک کردن مواد غذایی باعث کاهش فعالیت میکروب‌ها و آنزیم‌هایی می‌شود که باعث فساد خوراکی‌ها می‌شوند.

15. چگونه قوطی‌های کنسرو را میکروب‌زدایی کنیم؟

• کنسروها را قبل از باز کردن، به مدت ۲۰ دقیقه در آب جوش قرار دهید تا میکروب‌های احتمالی داخل آن از بین بروند.

16. چرا خشک کردن سبزی در سایه بهتر از نور خورشید است؟

• خشک کردن سبزی در سایه باعث حفظ رنگ و مواد مغذی آن می‌شود، درحالی‌که نور خورشید می‌تواند برخی ویتامین‌ها را از بین ببرد.

17. چه نکاتی را در نگهداری مواد غذایی کنسرو شده باید رعایت کرد؟

• قوطی‌های کنسرو را در محیط‌های خشک و خنک نگهداری کنید و از قرار دادن آن‌ها در یخچال خودداری کنید، زیرا رطوبت باعث زنگ‌زدگی و فساد محتویات کنسرو می‌شود.

18. چرا خوردن میان وعده‌های ناسالم ضرر دارد؟

• میان وعده‌های کم‌ارزش حاوی مواد شیمیایی و افزودنی‌هایی هستند که می‌توانند به سلامت بدن آسیب برسانند و موجب کاهش اشتها برای وعده‌های اصلی شوند.

19. بهترین روش برای یخ‌زدایی مواد خوراکی چیست؟

• قرار دادن مواد منجمد در یخچال، بهترین روش برای یخ‌زدایی تدریجی و ایمن آن‌هاست.

20. در هنگام خرید حبوبات، چه نکاتی را باید رعایت کرد؟

• حبوبات باید تازه، بدون بوی نامطبوع، بدون آفت و کاملاً سالم باشند.

21. چند نکته مهم در رعایت بهداشت هنگام آماده‌سازی خوراک را نام ببرید.

• شستن دست‌ها پس از لمس وسایل مختلف.
• جدا نگه‌داشتن مواد خام و پخته در یخچال.
• نگهداری مواد غذایی خام در بسته‌های تمیز و جداگانه.
• استفاده از تخته‌های خردکن جداگانه برای گوشت و سبزیجات.

22. چرا افزایش ماندگاری مواد غذایی اهمیت دارد؟

• افزایش ماندگاری مواد خوراکی باعث کاهش ضایعات، صرفه‌جویی در هزینه‌ها و تأمین تغذیه مناسب در زمان‌های طولانی‌تر می‌شود.

23. میان وعده چیست؟

• میان وعده، خوراک سبکی است که بین وعده‌های اصلی غذایی مصرف می‌شود، مانند میوه‌ها، مغزها و لبنیات.

جمع‌بندی

درس یازدهم کتاب کار و فناوری هفتم نکات مهمی درباره نگهداری و مصرف مواد خوراکی ارائه می‌دهد که رعایت آن‌ها در زندگی روزمره به حفظ سلامت کمک می‌کند. آشنایی با اصول نگهداری مواد غذایی، روش‌های میکروب‌زدایی و توجه به بهداشت تغذیه، تأثیر بسزایی در کیفیت زندگی افراد دارد. با رعایت این نکات، می‌توان از خوراکی‌های سالم و مفید لذت برد و از مشکلات ناشی از تغذیه نامناسب جلوگیری کرد.