سوالات متن فصل اول زیست دهم با جواب

درس زیست‌شناسی از جمله دروس پایه‌ای و مهم رشته تجربی است که درک مفاهیم آن نیازمند مطالعه دقیق و پاسخ به سوالات گوناگون است. فصل اول زیست پایه دهم با موضوع “دنیای زنده” به بررسی مبانی زیست‌شناسی و نقش آن در زندگی انسان می‌پردازد. در این مقاله مجموعه‌ای از سوالات متن این فصل همراه با پاسخ‌های تشریحی گردآوری شده است تا دانش‌آموزان بتوانند با مطالعه آن، آمادگی بهتری برای امتحانات خود داشته باشند.

سوالات و پاسخ‌ها فصل اول زیست دهم

1. مزایا و زیان‌های سوخت‌های فسیلی و زیستی را از دید محیط زیستی با هم مقایسه کنید.
   • پاسخ:
     • سوخت فسیلی:
       • مزایا: انرژی زیاد با مصرف کم.
       • معایب: زمان طولانی برای بازسازی و آلودگی محیط زیست.
     • سوخت زیستی:
       • مزایا: تجدیدپذیر و آلودگی کمتر.
       • معایب: انرژی کمتر نسبت به سوخت فسیلی.
2. زیست‌شناسان چه دیدگاهی درباره خوشمزگی شیر دارند؟
   • پاسخ: این گفته نادرست است زیرا علم نمی‌تواند چیزی را ثابت کند و خوشمزگی یک موضوع شخصی و غیرعلمی است.
3. تری‌گلیسیریدها از چه مولکول‌هایی تشکیل شده‌اند؟
   • پاسخ: گلیسرول و اسیدهای چرب.
4. سوالات کوتاه در مورد لیپیدها:
   • الف) فراوان‌ترین لیپید رژیم غذایی؟ تری‌گلیسیرید.
   • ب) لیپید غالب در غشای سلولی؟ فسفولیپید.
   • ج) لیپید موجود در سلول جانوری و غایب در سلول گیاهی؟ کلسترول.
5. روش‌های عبور از غشا بدون نیاز به ATP کدامند؟
   • پاسخ: انتشار، اسمز، و انتشار تسهیل‌شده.
6. عبارات درست و نادرست:
   • الف) اسمز به پروتئین‌های غشایی وابسته نیست؟ درست.
   • ب) غشای پایه دارای سلول‌های زنده است؟ غلط.
   • ج) انتقال فعال نمی‌تواند مواد را وارد سلول کند؟ غلط.
7. نقش بافت چرب چیست و در کجا قرار دارد؟
   • پاسخ:
     • نقش: ذخیره انرژی، عایق حرارتی، ضربه‌گیر.
     • محل: کف دست و پا.
8. ویژگی‌های ماهیچه اسکلتی چیست؟
   • پاسخ:
     • شکل: استوانه‌ای با خطوط تیره و روشن.
     • تعداد هسته: چند هسته‌ای.
     • عمل: ارادی.
9. مقایسه بافت پیوندی سست و متراکم از نظر کلاژن و کشسانی؟
   • پاسخ:
     • بافت سست: کلاژن کمتر، انعطاف بیشتر.
     • بافت متراکم: کلاژن بیشتر، انعطاف کمتر.
10. وظیفه و تفاوت انواع بافت پیوندی چیست؟
    • پاسخ:
      • وظیفه: اتصال یاخته‌ها و بافت‌ها.
      • تفاوت: در نوع رشته‌ها، ماده زمینه‌ای و تعداد یاخته‌ها.
11. اجزای بافت پیوندی چیست؟
    • پاسخ: انواع یاخته‌ها، رشته‌های پروتئینی، و ماده زمینه‌ای.
12. انواع بافت پیوندی را نام ببرید.
    • پاسخ: سست، متراکم، چربی، خون، استخوان، غضروف.
13. نقش کلاژن و رشته‌های کشسان چیست؟
    • پاسخ:
      • کلاژن: استحکام بافت.
      • رشته کشسان: انعطاف‌پذیری.
14. غشای سفید تخم‌مرغ چه ویژگی دارد؟
    • پاسخ: نفوذپذیری انتخابی دارد و آب را عبور می‌دهد.
15. ساختار یاخته عصبی چیست؟
    • پاسخ: جسم یاخته‌ای، دندریت‌ها، آکسون.
16. یاخته‌های اصلی بافت عصبی کدامند و چه نقشی دارند؟
    • پاسخ: یاخته عصبی و یاخته ماهیچه‌ای؛ تحریک‌کنندگی دارند.
17. عبارات درست و نادرست درباره بافت پیوندی متراکم:
    • الف) در رباط وجود دارد؟ صحیح.
    • ب) یاخته‌های کمتری نسبت به بافت سست دارد؟ صحیح.
    • ج) در زیر بافت پوششی لوله گوارش وجود دارد؟ غلط.
18. جملات زیر را کامل کنید:
    • الف) غذای نامناسب مشکلاتی مانند اضافه وزن و چاقی ایجاد می‌کند.
    • ب) ترکیب مایع بین‌یاخته‌ای شبیه خوناب است.
    • ج) بیشترین مولکول غشا فسفولیپید است.
19. ساختار لیپیدی غشا از چه موادی تشکیل شده است؟
    • پاسخ: فسفولیپید و کلسترول.
20. انتشار ساده چگونه انجام می‌شود؟
    • پاسخ: بدون دخالت پروتئین کانالی انجام می‌شود.

جمع‌بندی

پرسش و پاسخ‌های فصل اول زیست دهم، درک بهتری از مفاهیم ارائه شده در این فصل را فراهم می‌کند. مطالعه این سوالات به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا مطالب را عمیق‌تر بفهمند و برای آزمون‌ها آمادگی بیشتری پیدا کنند. پیشنهاد می‌شود این سوالات را مرور کرده و در کنار آن مفاهیم کتاب درسی را نیز به دقت بررسی کنید.