سوالات متن سلامت و بهداشت دوازدهم درس یازدهم (مصرف دخانیات و الکل) با جواب

مصرف دخانیات و الکل یکی از مهم‌ترین معضلات سلامت عمومی در جهان محسوب می‌شود. این مواد تأثیرات مخرب جسمی و روانی فراوانی دارند و سالانه باعث بروز بیماری‌های کشنده‌ای همچون سرطان، بیماری‌های قلبی و مشکلات کبدی می‌شوند. در این مقاله، به بررسی پرسش‌ها و پاسخ‌های مرتبط با درس یازدهم سلامت و بهداشت پایه دوازدهم پرداخته و به بیان نکات علمی درباره مضرات دخانیات و الکل می‌پردازیم.

سوالات و پاسخ‌های درس ۱۱ سلامت و بهداشت دوازدهم

1. مهم‌ترین عامل مرگ‌ومیر در قرن بیستم چه بوده است؟
   • دخانیات به عنوان بزرگ‌ترین عامل مرگ‌ومیر در قرن بیستم شناخته شده است.
2. دخانیات به چه موادی اطلاق می‌شود؟
   • هر محصولی که از برگ‌های گیاه توتون و یا تنباکو تهیه شده و حاوی ترکیبات مشتق از آن باشد، در دسته دخانیات قرار می‌گیرد.
3. اجزای اصلی تشکیل‌دهنده سیگار چیست؟
   • توتون، کاغذ، فیلتر و برخی مواد افزودنی.
4. پرکاربردترین نوع دخانیات در جهان چیست؟
   • سیگار پرمصرف‌ترین نوع ماده دخانی محسوب می‌شود.
5. خطرناک‌ترین مواد سمی موجود در سیگار و قلیان کدامند؟
   • نیکوتین، قطران، آرسنیک، سیانید هیدروژن، مواد رادیواکتیو، آمونیاک و ترکیبات هیدروکربنی.
6. کدام ماده در دخانیات اعتیادآور و مرگ‌بار است؟
   • نیکوتین به عنوان ماده‌ای اعتیادآور و سمی شناخته می‌شود.
7. نیکوتین چه عوارضی در بدن ایجاد می‌کند؟
   • باعث تنگ شدن عروق، افزایش خطر سکته قلبی، بالا رفتن قند خون و ایجاد مشکلات تنفسی می‌شود.
8. قطران موجود در سیگار چه تأثیری بر ریه دارد؟
   • قطران به صورت رسوبات قهوه‌ای رنگ در ریه جمع شده و احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد.
9. آرسنیک موجود در دخانیات چگونه بر بدن اثر می‌گذارد؟
   • این ماده در اندام‌های مختلف بدن تجمع یافته و احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
10. اثرات سیانید هیدروژن بر بدن چیست؟
    • این ماده با اختلال در تنفس و ورود به جریان خون، عملکرد اکسیژن‌رسانی را مختل می‌کند.
11. چگونه مواد رادیواکتیو در سیگار به سلامت آسیب می‌زنند؟
    • این مواد پس از ورود به بدن در بافت‌های حساس تجمع کرده و منجر به سرطان‌های خطرناک می‌شوند.
12. نقش آمونیاک در تخریب بافت‌های بدن چیست؟
    • این ماده موجب تحریک و آسیب‌رسانی به بافت‌های دستگاه تنفسی می‌شود.
13. کربورهای هیدروژن موجود در دخانیات چه خطری دارند؟
    • این مواد باعث افزایش احتمال سرطان در مجاری تنفسی و دیگر ارگان‌های بدن می‌شوند.
14. چه مقدار هزینه سالانه صرف خرید و مصرف دخانیات در جهان می‌شود؟
    • بیش از ۱۰ هزار میلیارد دلار در سراسر جهان.
15. مصرف‌کننده قلیان با چه خطراتی روبه‌رو است؟
    • در معرض استنشاق دودهای سمی، ترکیبات سرطان‌زا و فلزات سنگین قرار می‌گیرد.
16. افزودنی‌های شیمیایی در تنباکوهای معطر چه ضررهایی دارند؟
    • می‌توانند سبب بروز سرطان، مشکلات تنفسی و آلرژی شوند.
17. استفاده مشترک از قلیان چه بیماری‌هایی را منتقل می‌کند؟
    • بیماری‌هایی مانند سل، ویروس تبخال و هلیکوباکتر.
18. چرا کشیدن قلیان با شیلنگ مشترک خطرناک است؟
    • می‌تواند موجب انتقال بیماری‌های عفونی از طریق بزاق و دست‌های آلوده شود.
19. دلایل اصلی گرایش جوانان به دخانیات چیست؟
    • باورهای نادرست درباره جذابیت، بلوغ، اجتماعی شدن، تقلید از افراد مشهور، دسترسی آسان و قیمت پایین.
20. سه باور اشتباه درباره مصرف سیگار را نام ببرید.
    • رفع استرس، تقویت ذهن، کمک به هضم غذا.
21. دود دسته دوم چیست؟
    • افرادی که خودشان سیگار نمی‌کشند اما دود آن را استنشاق می‌کنند.
22. دود دست سوم چیست؟
    • بوی باقی‌مانده سیگار که روی اشیا و لباس‌ها می‌نشیند.
23. سموم حاصل از دود دخانیات از چه راه‌هایی منتقل می‌شود؟
    • از طریق لباس، مو، پوست و سطوح مختلف محیطی.
24. چند درصد نیکوتین موجود در تنباکو بر روی اشیا می‌چسبد؟
    • حدود ۹۰ درصد آن به سطوح و لباس‌ها جذب می‌شود.
25. الکل چیست؟
    • یک ماده شیمیایی اعتیادآور که هم بر جسم و هم بر روان تأثیر می‌گذارد.
26. اولین اثرات قابل مشاهده مصرف الکل چیست؟
    • ایجاد اختلال در سیستم عصبی مرکزی.
27. الکل چگونه بر سیستم عصبی اثر می‌گذارد؟
    • باعث اختلال در تعادل، تکلم، تنفس و ضربان قلب می‌شود.
28. مهم‌ترین عارضه بلندمدت مصرف الکل چیست؟
    • بیماری سیروز کبدی.
29. بیماری سیروز کبدی چگونه ایجاد می‌شود؟
    • تجمع چربی در کبد به دلیل مصرف مداوم الکل.
30. چگونه مصرف الکل عملکرد کبد را مختل می‌کند؟
    • چربی‌های انباشته شده موجب از کار افتادن سلول‌های کبدی می‌شوند.

جمع‌بندی

مصرف دخانیات و الکل تهدیدی جدی برای سلامت عمومی است. این مواد با تأثیرگذاری بر سیستم تنفسی، قلبی و عصبی می‌توانند زندگی فرد را به خطر بیندازند. آگاهی‌بخشی درباره مضرات این مواد و اتخاذ سبک زندگی سالم می‌تواند به کاهش مصرف آن‌ها در جامعه کمک کند. لذا، ضروری است که افراد، به‌ویژه نوجوانان و جوانان، از باورهای نادرست درباره دخانیات و الکل دوری کنند و سبک زندگی سالم‌تری را در پیش بگیرند.