سوالات متن زیست یازدهم فصل پنجم ایمنی با جواب

فصل پنجم کتاب زیست‌شناسی پایه یازدهم تجربی به موضوع ایمنی اختصاص دارد. ایمنی یکی از جنبه‌های حیاتی در بقاء موجودات زنده است و می‌تواند به عنوان یک سیستم دفاعی پیچیده در برابر عوامل بیماری‌زا نظیر میکروب‌ها و ویروس‌ها عمل کند. این فصل به روش‌های مختلف دفاعی بدن در برابر عوامل بیماری‌زا، از جمله ایمنی غیر اختصاصی و اختصاصی، واکنش‌های التهابی و همچنین انواع سلول‌ها و پروتئین‌های دخیل در پاسخ ایمنی پرداخته است. در این مقاله به سوالات متن این فصل و پاسخ‌های آن پرداخته‌ایم.

سوالات متن فصل 5 زیست شناسی یازدهم

سوالات و پاسخ‌های زیست یازدهم فصل پنجم ایمنی

درست یا غلط:
ایمنی حاصل از سرم همیشگی است اما ایمنی ناشی از واکسن در اغلب موارد موقتی است.
پاسخ: غلط
درست یا غلط:
در مبارزه با سلول‌های سرطانی، فقط لنفوسیت‌های کشنده نقش اصلی را ایفا می‌کنند.
پاسخ: غلط
درست یا غلط:
ویروس HIV موجب نقص ایمنی اکتسابی در انسان می‌شود.
پاسخ: صحیح
درست یا غلط:
پادتن‌ها آنتی‌ژن‌ها را خنثی کرده و فرآیند فاگوسیتوز را تسهیل می‌کنند.
پاسخ: صحیح
درست یا غلط:
اینترفرون نوعی پروتئین است که در دفاع اختصاصی شرکت کرده و باعث مقاومت سلول‌های سالم در برابر ویروس‌ها می‌شود.
پاسخ: غلط
آنزیم لیزوزیم در عرق چگونه باکتری‌ها را از بین می‌برد؟
پاسخ: با تخریب دیواره سلولی باکتری‌ها
در التهاب، افزایش جریان خون در ناحیه آسیب‌دیده ناشی از آزاد شدن کدام ماده است؟
پاسخ: هیستامین
پاسخ دستگاه ایمنی به مواد حساسیت‌زا چگونه است؟
پاسخ: ترشح هیستامین از ماستوسیت‌ها و بازوفیل‌ها که باعث قرمزی و آبریزش می‌شود.
در ایمنی سلولی، ماده شیمیایی که با ایجاد منافذی در سلول‌های آلوده به ویروس موجب مرگ آنها می‌شود، چه نام دارد؟
پاسخ: پرفورین
در بیماری مالتیپل اسکلروزیس فعالیت کدام نوع از سلول‌های بدن دچار اختلال می‌شود؟
پاسخ: سلول‌های عصبی
ویروس HIV در کدام سلول‌های بدن تکثیر می‌شود؟
پاسخ: گروه خاصی از لنفوسیت‌های T
لنفوسیت‌های نابالغ چه ویژگی‌هایی را در روند تکامل خود کسب می‌کنند؟
پاسخ: توانایی شناسایی سلول‌ها و مولکول‌های خودی از غیر خودی
چرا در بیماری‌هایی که دوره کمون نهفتگی طولانی دارند، احتمال سرایت عامل بیماری بیشتر است؟
پاسخ: زیرا فرد مبتلا علائم بیماری را نشان نمی‌دهد اما می‌تواند ناقل بیماری باشد.
بیماری خودایمنی چیست؟
پاسخ: زمانی که دستگاه ایمنی سلول‌های خودی را به عنوان غیرخودی شناسایی کرده و به آنها حمله می‌کند.
چرا افرادی که به یک بیماری واگیر مبتلا می‌شوند، معمولاً ایمنی پیدا می‌کنند؟
پاسخ: زیرا در پاسخ ایمنی سلول‌های خاطره تولید می‌شود که موجب ایمنی در برابر ابتلای مجدد می‌شوند.
درستی یا نادرستی عبارت‌های زیر را مشخص کنید:
الف) در سطح پلاسموسیت‌ها مانند سلول‌های B خاطره، گیرنده‌های آنتی‌ژنی وجود دارد.
پاسخ: غلط
ب) پرفورین مانند پروتئین مکمل در دفاع غیر اختصاصی شرکت می‌کند.
پاسخ: غلط
ج) سلول‌های B خاطره، مانند پلاسموسیت‌ها قادر به تشخیص آنتی‌ژن‌ها هستند.
پاسخ: غلط
د) ویروس ایدز از طریق اشک منتقل نمی‌شود.
پاسخ: صحیح
چرا نخستین خط دفاعی بدن در برابر میکروب‌ها به نام دفاع غیر اختصاصی شناخته می‌شود؟
پاسخ: زیرا این مکانیسم دفاعی به طور یکسان در برابر انواع مختلف میکروب‌ها عمل می‌کند.
وزیکول‌هایی که به وسیله فاگوسیتوز وارد سلول نوتروفیل شده‌اند، چگونه هضم می‌شوند؟
پاسخ: به کمک آنزیم‌های لیزوزومی
چرا فرد مبتلا به HIV قادر به مقابله با عفونت‌های خفیف نیست؟
پاسخ: چون ویروس HIV به لنفوسیت‌های T حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد، در نتیجه دفاع بدن ضعیف می‌شود.
چرا افرادی که دچار سوختگی شدید می‌شوند در معرض عفونت قرار دارند؟
پاسخ: زیرا پوست که اولین خط دفاعی بدن است از بین می‌رود و عوامل بیماری‌زا به راحتی وارد بدن می‌شوند.
ویروس HIV چگونه از فرد آلوده به فرد سالم منتقل می‌شود؟
پاسخ: از طریق تماس جنسی، خون یا از مادر به نوزاد از طریق شیر دادن.
حساسیت چیست؟
پاسخ: زمانی که مواد بی‌خطر موجب واکنش‌های شدید در دستگاه ایمنی می‌شوند، این حالت حساسیت نام دارد.
در التهاب چه عاملی سبب تورم و قرمزی ناحیه آسیب‌دیده می‌شود؟
پاسخ: افزایش جریان خون
کدام پروتئین‌ها در خون پس از برخورد با عامل بیگانه فعال می‌شوند؟
پاسخ: پروتئین‌های مکمل
سلول‌های T کشنده چگونه سلول‌های سرطانی را می‌کشند؟
پاسخ: با تولید پرفورین که موجب مرگ سلول‌های سرطانی می‌شود.
لنفوسیت‌های نابالغ در کجا تکامل می‌یابند؟
پاسخ: در تیموس
چرا دفاع غیر اختصاصی بدن در برابر اکثر میکروب‌ها یکسان عمل می‌کند؟
پاسخ: زیرا این مکانیسم میکروب‌ها را بر اساس ویژگی‌های عمومی شناسایی می‌کند نه ویژگی‌های خاص.
در اولین برخورد با حساسیت‌زا، پادتن‌ها در سطح کدام سلول‌ها قرار می‌گیرند؟
پاسخ: ماستوسیت‌ها
اینترفرون در برابر کدام نوع ویروس‌ها مقاومت ایجاد می‌کند؟
پاسخ: ویروس‌ها با ویژگی‌های مشابه
پرفورین در دفاع بدن در چه نوع ایمنی شرکت می‌کند؟
پاسخ: در دفاع اختصاصی
چگونه پوست از ورود میکروب‌ها جلوگیری می‌کند؟
پاسخ: با داشتن لایه‌های متعددی از سلول‌های پوششی و لایه مرده که به تدریج می‌ریزد.
ترشحات مختلف پوست که از ورود میکروب‌ها جلوگیری می‌کنند چه هستند؟
پاسخ: چربی، عرق، لیزوزیم
عرق پوست چرا میکروب‌ها را از بین می‌برد؟
پاسخ: به دلیل داشتن نمک که برای باکتری‌ها مناسب نیست.
میکروب‌هایی که روی پوست زندگی می‌کنند، چگونه از میکروب‌های بیماری‌زا جلوگیری می‌کنند؟
پاسخ: با شرایط اسیدی پوست سازگار شده و از تکثیر میکروب‌های بیماری‌زا جلوگیری می‌کنند.
نخستین خط دفاعی در دستگاه‌های گوارش و تنفس چه چیزی است؟
پاسخ: مخاط
مخاط از چه نوع بافت‌هایی تشکیل شده است؟
پاسخ: بافت پوششی و پیوندی
ترشحات مخاط چه نقشی در دفاع بدن دارند؟
پاسخ: میکروب‌ها را به دام می‌اندازند و با آنزیم‌های لیزوزیمی آنها را نابود می‌کنند.
بیماری دیابت چگونه می‌تواند در کارکرد ایمنی بدن اختلال ایجاد کند؟
پاسخ: افزایش قند خون می‌تواند موجب کاهش توانایی سلول‌های ایمنی در نابودی میکروب‌ها شود.
خواب کافی چگونه بر سیستم ایمنی تاثیر می‌گذارد؟
پاسخ: خواب کافی موجب تقویت عملکرد سلول‌های ایمنی می‌شود.
در واکنش‌های التهابی، چه عاملی می‌تواند موجب گسترش عفونت شود؟
پاسخ: ضعف در پاسخ ایمنی
سلول‌های B چگونه آنتی‌ژن‌ها را شناسایی می‌کنند؟
پاسخ: با کمک گیرنده‌های خاص سطحی
سلول‌های T چگونه مهاجم‌ها را شناسایی می‌کنند؟
پاسخ: با کمک گیرنده‌های خاص روی سطح خود
پادتن‌ها چگونه با عوامل بیماری‌زا مبارزه می‌کنند؟
پاسخ: با اتصال به آنتی‌ژن‌ها و خنثی کردن آنها
در دفاع اختصاصی، چه سلول‌هایی از پادتن‌ها برای دفاع استفاده می‌کنند؟
پاسخ: پلاسموسیت‌ها
چرا ایمنی اختصاصی کندتر از ایمنی غیر اختصاصی است؟
پاسخ: به دلیل اینکه ابتدا باید سلول‌های ایمنی شناسایی و فعال شوند.
واکسیناسیون چگونه از ابتلا به بیماری جلوگیری می‌کند؟
پاسخ: با تولید پادتن‌ها و سلول‌های حافظه که در صورت برخورد با عامل بیماری، واکنش سریع نشان دهند.
بیماری‌هایی که واکسن دارند، چگونه از گسترششان جلوگیری می‌شود؟
پاسخ: با ایجاد ایمنی در جمعیت.
چه ویژگی‌هایی در پادتن‌ها موجب شناسایی ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌شود؟
پاسخ: ساختار ویژه‌ای دارند که با آنتی‌ژن‌های میکروب‌ها تطابق دارند.
در دیابت نوع ۱، چرا بدن به سلول‌های خودی حمله می‌کند؟
پاسخ: به دلیل واکنش ایمنی نادرست که موجب تخریب سلول‌های تولید کننده انسولین در لوزالمعده می‌شود.
چرا گلبول‌های سفید می‌توانند با میکروب‌ها مبارزه کنند؟
پاسخ: به دلیل قابلیت شناسایی و نابودی میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا.
واکنش التهابی چگونه از انتشار عفونت‌ها جلوگیری می‌کند؟
پاسخ: با افزایش خون‌رسانی و انتقال سلول‌های ایمنی به ناحیه آسیب‌دیده.
چرا لنفوسیت‌های T کشنده با سرعت میکروب‌ها را از بین می‌برند؟
پاسخ: به دلیل توانایی شناسایی مستقیم سلول‌های آلوده.
آیا تنها لنفوسیت‌های T در ایمنی اختصاصی مشارکت دارند؟
پاسخ: خیر، لنفوسیت‌های B نیز در ایمنی اختصاصی مشارکت دارند.
چرا بعضی از بیماری‌ها با واکسیناسیون قابل پیشگیری هستند؟
پاسخ: زیرا واکسن‌ها سیستم ایمنی بدن را برای شناسایی سریع عامل بیماری آماده می‌کنند.
چرا دیابت نوع ۱ با اختلال در سیستم ایمنی همراه است؟
پاسخ: زیرا سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های پانکراس حمله کرده و آنها را تخریب می‌کند.
چگونه ایمنی در برابر یک بیماری خاص حاصل می‌شود؟
پاسخ: از طریق تولید پادتن‌ها و سلول‌های حافظه که در آینده به سرعت با عامل بیماری برخورد می‌کنند.
در صورتی که فردی به یک بیماری خاص مبتلا شود، چگونه سیستم ایمنی بدن او در برابر بیماری مقاوم‌تر می‌شود؟
پاسخ: با ایجاد سلول‌های حافظه که قادرند در برابر بیماری‌های مشابه واکنش سریع‌تری نشان دهند.
در چه صورتی بدن می‌تواند از واکنش‌های خودایمنی جلوگیری کند؟
پاسخ: زمانی که سلول‌های ایمنی قادر به شناسایی درست بین سلول‌های خودی و غیرخودی باشند.
در برابر یک عامل بیماری‌زا، چه زمانی ایمنی اختصاصی بدن فعال می‌شود؟
پاسخ: زمانی که بدن به طور خاص آنتی‌ژن‌ها را شناسایی کرده و سلول‌های ایمنی فعال شوند.
چرا تولید پادتن‌ها در بدن کند و با تأخیر صورت می‌گیرد؟
پاسخ: زیرا ابتدا باید سلول‌های ایمنی عامل بیماری را شناسایی کرده و پاسخ مناسبی ایجاد کنند.

نمونه سوال زیست یازدهم فصل ۵ با جواب

جمع‌بندی

ایمنی بدن یکی از پیچیده‌ترین و دقیق‌ترین سیستم‌های دفاعی موجودات زنده است. در فصل پنجم کتاب زیست‌شناسی یازدهم به‌طور جامع از مکانیسم‌های دفاعی بدن در برابر میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زا صحبت می‌شود. شناخت این مکانیسم‌ها به ما این امکان را می‌دهد که درک بهتری از چگونگی مبارزه بدن با بیماری‌ها پیدا کنیم و به ویژه درک صحیحی از واکسیناسیون و اهمیت آن در پیشگیری از بیماری‌ها حاصل کنیم. ایمنی یک فرآیند پویا و همواره در حال تغییر است که می‌تواند با عوامل مختلف مانند عفونت‌ها، بیماری‌ها و حتی واکسیناسیون تغییر یابد.