سوالات متن زمین شناسی یازدهم فصل پنجم زمین شناسی و سلامت با جواب

فصل پنجم درس زمین‌شناسی پایه یازدهم با عنوان “زمین‌شناسی و سلامت” به بررسی تاثیرات عناصر و مواد موجود در زمین بر روی سلامت انسان‌ها می‌پردازد. در این فصل، نقش عناصر مختلف مانند فلزات سنگین، کانی‌ها، و ترکیبات شیمیایی موجود در خاک، آب و هوا بر روی بدن انسان و بروز بیماری‌ها بررسی می‌شود. این فصل اهمیت آگاهی از شرایط محیطی و تاثیرات آن بر سلامت انسان‌ها را به وضوح نشان می‌دهد و ضرورت استفاده صحیح از منابع طبیعی را مطرح می‌کند.

سوالات متن زمین شناسی یازدهم فصل ۵

۱. عناصر زمین را تعریف کرده و رابطه آن‌ها با سلامتی انسان را توضیح دهید.
پاسخ: تمام عناصر تشکیل‌دهنده بدن انسان و سایر موجودات زنده از زمین می‌آیند. این عناصر «زمین زاد» هستند. هرگونه تغییر در میزان این عناصر در بدن انسان می‌تواند سلامت او را تهدید کند.

۲. تاثیر مواد زمین بر سلامت انسان چه زمانی مورد توجه قرار گرفت؟
پاسخ: تاثیرات مواد زمین بر سلامت انسان از هزاران سال پیش شناخته شده بود. در متون پزشکی چینی، ارتباط میان زمین و سلامت انسان اشاره شده است. دانشمندانی چون ابن سینا و ابوریحان بیرونی نیز در آثار خود به فواید برخی کانی‌ها برای درمان اشاره کرده‌اند.

۳. زمین‌شناسی پزشکی را تعریف کنید.
پاسخ: زمین‌شناسی پزشکی به مطالعه تاثیرات بیماری‌هایی که از زمین به بدن انسان منتقل می‌شوند، می‌پردازد. این علم به بررسی روابط میان زمین و سلامتی پرداخته و به نقش کانی‌ها و عناصر در این روند می‌پردازد.

۴. آیا زمین‌شناسی پزشکی یک علم درمانی است؟ این علم با چه رشته‌هایی در ارتباط است؟
پاسخ: زمین‌شناسی پزشکی درمانی نیست، بلکه به دنبال شناسایی عوامل بیماری‌های مرتبط با زمین است. این علم ارتباط نزدیکی با شاخه‌های شیمی، زیست‌شناسی و پزشکی دارد.

۵. تاثیر سنگ‌ها و خاک‌ها بر سلامت انسان را شرح دهید.
پاسخ: سنگ‌ها به عنوان سازنده‌های اصلی زمین از عناصر مختلف تشکیل می‌شوند. فرآیند هوازدگی سنگ‌ها منجر به تشکیل خاک می‌شود و گیاهان از این خاک تغذیه کرده و جانوران نیز از گیاهان استفاده می‌کنند. آب نیز از سنگ‌ها و خاک‌ها عبور کرده و برخی از عناصر آن‌ها را جذب می‌کند.

۶. علم ژئوشیمی چه اهمیتی دارد؟
پاسخ: ژئوشیمی به مطالعه ترکیب شیمیایی سنگ‌ها، خاک‌ها و آب‌ها پرداخته و به ما کمک می‌کند تا توزیع و ترکیب عناصر مختلف در مناطق مختلف را بهتر درک کنیم.

۷. تاثیر عناصر اصلی بدن بر انسان چیست؟
پاسخ: عناصر اصلی مانند اکسیژن از زمین به بدن منتقل شده و در بافت‌های مختلف بدن قرار می‌گیرند. کمبود یا زیاد بودن این عناصر می‌تواند موجب بیماری‌ها شود.

۸. تاثیر عناصر جزئی بدن بر سلامت انسان چیست؟
پاسخ: عناصر جزئی که در مقدار بسیار کم در بدن موجودات زنده یافت می‌شوند، می‌توانند به‌عنوان عنصر سمی یا مفید عمل کنند. کمبود یا وجود زیاد این عناصر در بدن موجب مشکلات سلامتی می‌شود.

۹. نقشه‌های ژئوشیمیایی چه کاربردهایی در سلامت انسان دارند؟
پاسخ: نقشه‌های ژئوشیمیایی می‌توانند مناطق آسیب‌دیده از بیماری‌های خاص را شناسایی کنند. مثلا نقشه‌ای که فلز کادمیم را در خاک سوئد نشان می‌دهد، می‌تواند به شناسایی مناطق آلوده کمک کند.

۱۰. آرسنیک چگونه به مواد غذایی منتقل می‌شود؟
پاسخ: آرسنیک موجود در برخی سنگ‌ها مانند زغال‌سنگ می‌تواند به مواد غذایی منتقل شود. در برخی مناطق چین، خشک کردن مواد غذایی با زغال‌سنگ باعث آزاد شدن آرسنیک و آلودگی مواد غذایی می‌شود.

۱۱. کادمیم در چه سنگ‌هایی یافت می‌شود و چه خطراتی دارد؟
پاسخ: کادمیم که یک عنصر سمی و سرطان‌زا است، در سنگ‌های سولفیدی و معادن روی و سرب یافت می‌شود. این عنصر از طریق گیاهان و آب به بدن انسان منتقل شده و به کلیه‌ها و مفاصل آسیب می‌زند.

۱۲. جیوه در کدام مناطق به‌دست می‌آید؟
پاسخ: جیوه که یک عنصر سمی است، در سنگ‌های آتشفشانی، چشمه‌های آبگرم و در فرآیند استخراج طلا به‌دست می‌آید.

۱۳. چه مناطقی در معرض آلودگی گسترده جیوه هستند؟
پاسخ: مناطقی که در آن‌ها فرآیند استخراج طلا با جیوه صورت می‌گیرد، بیشترین آلودگی جیوه را دارند.

۱۴. خطرات جیوه برای سلامت انسان چیست؟
پاسخ: قرار گرفتن در معرض جیوه می‌تواند آسیب‌های شدیدی به دستگاه عصبی، گوارشی و ایمنی انسان وارد کند.

۱۵. فلوئور چیست و چگونه وارد بدن انسان می‌شود؟
پاسخ: فلوئور یک عنصر اساسی است که کمبود یا مصرف بیش از حد آن موجب بروز مشکلاتی می‌شود. منشأ اصلی ورود آن به بدن از طریق نوشیدن آب است.

۱۶. فلوئور در ترکیب کدام کانی‌ها وجود دارد؟
پاسخ: فلوئور در کانی‌های رسی و میکای سیاه به مقدار زیاد وجود دارد.

۱۷. پیامدهای کافی بودن فلوئور در بدن چیست؟
پاسخ: ورود فلوئور به ساختار دندان‌ها باعث سخت‌تر شدن آن‌ها و کاهش پوسیدگی می‌شود. همچنین فلوئور در جلوگیری از پوکی استخوان نیز موثر است.

۱۸. کمبود فلوئور در بدن چه نتایجی دارد؟
پاسخ: کمبود فلوئور می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان‌ها شود. به همین دلیل، برای جبران این کمبود، فلوئور به خمیردندان‌ها افزوده می‌شود.

۱۹. سلنیم در کدام کانی‌ها وجود دارد و چگونه وارد بدن می‌شود؟
پاسخ: سلنیم در کانی‌های سولفیدی و به‌ویژه در معادن طلا و نقره یافت می‌شود. این عنصر از طریق گیاهان وارد بدن انسان می‌شود.

۲۰. کمربند گواتر در کجا قرار دارد؟
پاسخ: در قرن نوزدهم، بیماری گواتر در شمال آمریکا شیوع زیادی داشت و این منطقه کمربند گواتر نامیده می‌شد.

۲۱. ارتباط کمبود ید با بیماری گواتر چیست؟
پاسخ: کمبود ید در خاک و گیاهان منطقه سبب بروز بیماری گواتر شد. وقتی ید به رژیم غذایی اضافه شد، بیماری کاهش یافت.

۲۲. دلیل زمین‌شناسی کمبود ید در شمال ایالات متحده چیست؟
پاسخ: پس از عصر یخبندان، یخ‌ها ذوب شده و آب آن‌ها باعث شستن خاک از ید شد، که منجر به کمبود این عنصر در خاک‌های منطقه شد.

۲۳. کدام مناطق جهان بیشتر به کمبود ید دچار هستند؟
پاسخ: مناطق کوهستانی دور از دریا، به‌ویژه مناطقی که خاک‌های آن‌ها از ید فقیر شده‌اند، بیشتر به کمبود ید دچار هستند.

۲۴. روی چگونه وارد بدن انسان می‌شود؟
پاسخ: روی از طریق گیاهان وارد بدن انسان می‌شود.

۲۵. کانی‌هایی که روی در آن‌ها وجود دارند را نام ببرید.
پاسخ: روی در کانی‌های سولفیدی و برخی سنگ‌های آهکی و آتشفشانی یافت می‌شود.

۲۶. عوارض کمبود روی چیست؟
پاسخ: کمبود روی می‌تواند موجب کوتاهی قد و اختلال در سیستم ایمنی شود. مصرف بیش از حد آن نیز ممکن است باعث کم‌خونی و حتی مرگ شود.

۲۷. عوارض سختی آب چیست؟
پاسخ: سختی آب می‌تواند منجر به بیماری‌های کلیوی شود و این ارتباط با زمین‌شناسی منطقه است.

۲۸. تاثیر توفان‌های گرد و غبار و ریزگردها چیست؟
پاسخ: این توفان‌ها باعث کاهش انرژی دریافتی از خورشید، انتقال باکتری‌ها، افت کیفیت هوا و انتشار مواد سمی می‌شوند.

۲۹. زمین‌شناسان چگونه منبع ریزگردها را شناسایی می‌کنند؟
پاسخ: زمین‌شناسان با بررسی نوع کانی‌ها و ترکیب ژئوشیمیایی ریزگردها، منابع آن‌ها را شناسایی کرده و پیامدهای سلامتی آن‌ها را پیش‌بینی می‌کنند.

۳۰. تاثیر ریزگردها بر سلامت انسان چیست؟
پاسخ: ریزگردها می‌توانند باعث بیماری‌های ریوی شوند و هرچه غلظت این ذرات بیشتر باشد، بیماری‌های مزمن و مرگ و میر بیشتری ایجاد می‌شود.

جمع‌بندی

در پایان، می‌توان گفت که زمین‌شناسی پزشکی یکی از شاخه‌های مهم علوم زمین است که به شناسایی و تحلیل اثرات مواد مختلف زمین بر سلامت انسان می‌پردازد. این علم به ما کمک می‌کند تا بتوانیم از منابع طبیعی به‌طور بهینه استفاده کرده و از خطرات ناشی از آلودگی‌های زمین جلوگیری کنیم. با توجه به اهمیت عناصر و ترکیبات شیمیایی موجود در زمین، آگاهی از این تاثیرات می‌تواند به حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری‌های مختلف کمک کند.