سوالات متن جغرافیا دوازدهم انسانی درس پنجم

مخاطرات طبیعی همواره بخش مهمی از تعاملات انسان و محیط زیست را به خود اختصاص داده‌اند. شناخت و بررسی این مخاطرات نه تنها می‌تواند از خسارات احتمالی آنها بکاهد، بلکه راهکاری برای پیشگیری و مدیریت بهینه ارائه دهد. در این مقاله، به سوالات مربوط به درس پنجم جغرافیا دوازدهم انسانی با موضوع “ویژگی‌ها و انواع مخاطرات طبیعی” پرداخته می‌شود.

سوالات و پاسخ‌ها جغرافیا دوازدهم انسانی درس ۵

1. انواع مخاطرات طبیعی که زندگی انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، کدامند؟
   مخاطراتی مانند زلزله، آتشفشان، سیل، تگرگ، صاعقه، سونامی و خشکسالی از مهم‌ترین آنها هستند.
2. وقوع حوادث طبیعی چه پیامدهایی به دنبال دارد؟
   این حوادث زندگی موجودات زنده را مختل کرده و خسارات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی به جوامع وارد می‌کنند.
3. مخاطرات طبیعی از نظر منشأ چگونه دسته‌بندی می‌شوند؟ توضیح دهید.
   • منشأ درونی: فرآیندهایی مانند زلزله و آتشفشان که از داخل زمین نشأت می‌گیرند.
   • منشأ بیرونی: عواملی مانند سیل و طوفان که از فرآیندهای سطحی یا اقلیمی ناشی می‌شوند.
4. نقش انسان در کاهش یا افزایش خسارات مخاطرات چیست؟
   انسان‌ها با فعالیت‌های خود می‌توانند میزان خسارات را کاهش دهند یا برعکس، با دخالت‌های نادرست، این خسارات را افزایش دهند.
5. چرا شناخت گسل‌ها اهمیت زیادی دارد؟
   گسل‌ها عامل اصلی زلزله هستند و شناخت موقعیت آنها می‌تواند در پیشگیری از خسارات زلزله مؤثر باشد.
6. علت وقوع زلزله چیست؟
   زمانی که فشار در گسل‌ها از آستانه تحمل سنگ‌ها عبور کند، شکستن ناگهانی سنگ‌ها انرژی زیادی آزاد می‌کند که باعث زلزله می‌شود.
7. سه نوع حرکت صفحات زمین را نام ببرید.
   • واگرا: صفحات از هم دور می‌شوند.
   • همگرا: صفحات به هم نزدیک می‌شوند.
   • برشی: صفحات در کنار هم می‌لغزند.
8. چرا شناخت عمق کانون زلزله مهم است؟
   هر چه کانون زلزله عمیق‌تر باشد، خسارات کمتر خواهد بود؛ زیرا امواج مسیر بیشتری برای رسیدن به سطح طی می‌کنند.
9. گسل‌های پنهان چه ویژگی‌ای دارند؟
   گسل‌هایی که در زیر رسوبات مدفون شده‌اند و با چشم قابل مشاهده نیستند.
10. دشت سیلابی چیست؟
    زمین‌های همواری که در زمان طغیان رودخانه زیر آب می‌روند.
11. چگونه بارش شدید باعث وقوع سیل می‌شود؟
    بارش شدید و کوتاه‌مدت می‌تواند به‌سرعت حجم آب را از ظرفیت رودخانه بیشتر کند و سیل ایجاد شود.
12. تأثیر شکستن سدها بر وقوع سیل چیست؟
    شکستن ناگهانی سدها می‌تواند موجب آزاد شدن حجم زیادی از آب شود که خسارات شدیدی به دنبال دارد.
13. ایران در کدام کمربند زلزله‌خیز قرار دارد؟
    ایران در مرکز کمربند آلپ-هیمالیا، یکی از زلزله‌خیزترین مناطق جهان، واقع شده است.
14. علت اصلی لرزه‌خیزی ایران چیست؟
    برخورد صفحات عربستان و اوراسیا که باعث شکستگی و چین‌خوردگی پوسته ایران می‌شود.
15. چگونه دخالت انسان‌ها وقوع سیل را تشدید می‌کند؟
    ساخت‌وسازهای بی‌رویه، از بین بردن جنگل‌ها و دخالت در مسیر رودخانه‌ها، از عوامل مهم انسانی هستند.
16. کمربند زلزله‌خیز اقیانوس آرام چه ویژگی‌ای دارد؟
    در این کمربند، صفحات کف اقیانوس آرام با قاره‌های اطراف برخورد می‌کنند که منجر به وقوع زلزله می‌شود.
17. مهم‌ترین زلزله‌های پر تلفات در ایران کدامند؟
    زلزله‌های بم، رودبار و طبس از معروف‌ترین آنها هستند.
18. تعریف آبدهی یا دبی چیست؟
    حجمی از آب که در زمان مشخص از یک نقطه عبور می‌کند.
19. سیل چگونه زندگی انسان را مختل می‌کند؟
    سیل با تخریب زیرساخت‌ها و آواره کردن مردم، خسارات جبران‌ناپذیری به جوامع وارد می‌کند.
20. چگونه می‌توان از وقوع سیل پیشگیری کرد؟
    با مدیریت صحیح منابع آب، ساخت سدهای مقاوم و حفاظت از جنگل‌ها می‌توان خطر سیل را کاهش داد.

جمع‌بندی

درس پنجم جغرافیا دوازدهم به‌خوبی ویژگی‌ها و انواع مخاطرات طبیعی را تبیین کرده است. آگاهی از علل و پیامدهای این مخاطرات و نقش انسان در کنترل آنها، می‌تواند کمک شایانی به کاهش خسارات کند. امید است که مطالعه این سوالات و پاسخ‌های متنوع، در درک بهتر مطالب این درس مؤثر باشد.