سوالات فلسفه یازدهم انسانی درس چهارم با جواب

فلسفه یکی از پایه‌های اصلی تفکر انسانی است که تاریخچه‌ای طولانی و پرماجرا دارد. درس چهارم فلسفه پایه یازدهم انسانی به بررسی آغاز تاریخی فلسفه و تفکرات فیلسوفان اولیه می‌پردازد. در این مقاله، مجموعه‌ای از سوالات و پاسخ‌های این درس ارائه شده است.

سوالات و پاسخ‌های درس چهارم فلسفه یازدهم

1. هراکلیتوس چه پیامی را با جمله «نمی‌توان دوبار در یک رودخانه شنا کرد» به ما می‌رساند؟
   • او این جمله را برای بیان اندیشه خود درباره تغییر مداوم جهان بیان کرده است. هراکلیتوس که حدود ۲۵۰۰ سال پیش زندگی می‌کرد، معتقد بود که هیچ‌چیز در جهان ثابت نیست و همه‌چیز در حال تغییر است.
2. چگونه می‌توان ریشه اندیشه‌های فلسفی رایج را شناخت؟
   • با مطالعه و تحلیل تفکرات فلسفی و بررسی تاریخچه ایده‌های فیلسوفان.
3. آیا می‌توان نقطه شروعی برای فلسفه مشخص کرد؟ چرا؟
   • خیر. فلسفه در مکان‌ها و زمان‌های مختلف با تمدن‌های گوناگون شکل گرفته و آثار بسیاری از آن دوران‌ها از بین رفته است.
4. چرا نمی‌توان تاریخ دقیقی از آغاز فلسفه ارائه کرد؟
   • آثار تمدن‌های قدیمی در طول زمان از بین رفته‌اند و تنها شواهدی محدود از تفکرات فلسفی باقی مانده است.
5. تمدن‌های قدیمی چه تأثیری بر فلسفه و تمدن‌های جدید داشته‌اند؟
   • این تمدن‌ها پایه‌گذار تفکرات و دستاوردهایی بوده‌اند که به تمدن‌های بعدی منتقل شده‌اند.
6. نظر سهروردی درباره حکمت در ایران باستان چیست؟
   • او معتقد است که ایران باستان پرورش‌دهنده فیلسوفان خداپرستی بوده که هم در حکمت و هم در سلوک معنوی برجسته بوده‌اند.
7. تفکر فلسفی در چین، هند و مصر چگونه بوده است؟
   • در این تمدن‌ها نیز تفکرات فلسفی وجود داشته و آثاری مانند اوپانیشادها و گاتاها از آنها به‌جا مانده است.
8. چرا یونان به مهد تفکر فلسفی معروف است؟
   • نخستین آثار فلسفی مکتوب در یونان نوشته شده و تفکر عقلانی در این سرزمین رشد یافت.
9. زادگاه فلسفه یونانی کجا بود؟
   • ایونیا، منطقه‌ای در غرب آسیای صغیر (ترکیه کنونی)، به‌عنوان زادگاه فلسفه یونانی شناخته می‌شود.
10. کلمه “فیلسوف” در زمان کدام اندیشمند رایج شد؟
    • در زمان سقراط.
11. مورخان فلسفه، نخستین فیلسوف یونانی را چه کسی می‌دانند؟
    • تالس، که در قرن ششم پیش از میلاد زندگی می‌کرد.
12. به نظر تالس، ماده اصلی جهان چیست؟ چرا؟
    • او معتقد بود آب عنصر اصلی جهان است، زیرا مشاهده می‌کرد که آب می‌تواند به بخار، یخ و حتی منبع رویش گیاهان تبدیل شود.
13. فیثاغورس چه نقشی در فلسفه و ریاضی داشت؟
    • او فلسفه و ریاضی را به‌هم آمیخت و دستگاه فلسفی جدیدی ایجاد کرد.
14. ارسطو درباره فیثاغوریان چه نظری دارد؟
    • او می‌گوید که فیثاغوریان نخستین افرادی بودند که ریاضیات را توسعه داده و اصول اعداد را به‌عنوان پایه موجودات در نظر گرفتند.
15. دو واژه‌ای که فیثاغورس برای اولین‌بار به کار برد چیست؟
    • “فلسفه” و “کیهان”.
16. چه چیزی باعث شهرت هراکلیتوس در تاریخ فلسفه شد؟
    • نظریه‌های او درباره “وحدت اضداد” و “تحول دائمی جهان”.
17. منظور هراکلیتوس از “وحدت اضداد” چیست؟
    • او می‌گفت که امور متضاد می‌توانند همزمان باهم وجود داشته باشند، مثل یک جاده که هم سربالایی و هم سرپایینی است.
18. آیا از تالس آثار مکتوبی باقی مانده است؟
    • خیر، اما اندیشه‌های او از نوشته‌های فیلسوفان بعدی قابل برداشت است.
19. چرا فلسفه به تمدن یونان باستان وابسته است؟
    • چون اولین آثار فلسفی نوشته‌شده و روش‌های عقلانی در این تمدن شکل گرفتند.
20. تمدن‌های باستانی چگونه در شکل‌گیری تفکر فلسفی مؤثر بودند؟
    • آنها با ارائه دستاوردهای فکری، بستر لازم برای رشد تفکر فلسفی را فراهم کردند.

جمع‌بندی

درس چهارم فلسفه یازدهم به بررسی آغاز تفکرات فلسفی و نقش تمدن‌های باستانی در شکل‌گیری این دانش می‌پردازد. با مطالعه تفکرات فیلسوفان اولیه، می‌توان به اهمیت فلسفه به‌عنوان بنیان تفکر انسانی پی برد.