سوالات فلسفه یازدهم انسانی درس ششم امکان شناخت با جواب

شناخت و امکان آن همواره یکی از مباحث بنیادین فلسفه بوده است. از دیرباز، فلاسفه در تلاش بوده‌اند تا ماهیت شناخت را بررسی کرده و به این پرسش پاسخ دهند که آیا انسان قادر به شناخت حقیقت است یا خیر. در درس ششم فلسفه پایه یازدهم انسانی، با بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره شناخت، محدودیت‌ها و امکان خطا در آن، و همچنین نقش معرفت‌شناسی در فلسفه آشنا می‌شویم. در ادامه، نمونه سوالاتی از این درس همراه با پاسخ‌های آن ارائه شده است.

سوالات متن درس ششم فلسفه یازدهم انسانی با جواب

نمونه سوالات درس ششم: امکان شناخت

به چند نمونه از گزاره‌های صحیح و نادرست درباره شناخت اشاره کنید.
- گزاره‌های صحیح:
  - شناخت انسان می‌تواند دچار خطا شود.
  - انسان قادر به شناخت اشیا است.
- گزاره‌های نادرست:
  - شناخت انسان همیشه خطا است.
  - انسان توانایی شناخت هیچ چیزی را ندارد.
چگونه انسان از طریق شناخت با اشیا و محیط پیرامون خود ارتباط برقرار می‌کند؟
- انسان دارای قابلیت شناخت است و از طریق حواس و تجربه، پدیده‌های اطراف خود را درک می‌کند. ما با دیدن، شنیدن و لمس کردن، اطلاعاتی را از محیط دریافت کرده و از آن‌ها برای تعامل با جهان بهره می‌بریم. این توانایی به ما کمک می‌کند تا با دیگران ارتباط برقرار کرده، تصمیم‌گیری کنیم و دنیای پیرامون خود را بشناسیم.
آیا توانایی شناخت فقط به جهان محسوسات محدود می‌شود؟
- خیر؛ انسان علاوه بر شناخت امور محسوس، درباره موضوعات غیرمحسوس مانند گذشته، آینده، و جهان غیرمادی نیز فکر می‌کند. این نشان می‌دهد که شناخت او فراتر از امور حسی است.
شناخت انسان تدریجی است یا ناگهانی؟ توضیح دهید.
- شناخت انسان به تدریج افزایش می‌یابد. در بدو تولد، انسان هیچ دانشی ندارد، اما به مرور زمان و از طریق آموزش و تجربه، دانش و آگاهی او افزایش می‌یابد.
چگونه انسان در مسیر شناخت قرار می‌گیرد؟
- از طریق یادگیری، تجربه، و آموزش.
شناخت انسان محدود است یا نامحدود؟ توضیح دهید.
- با وجود گستردگی دانش انسان، همچنان شناخت او محدود است؛ زیرا همواره حقایق ناشناخته‌ای در جهان وجود دارد که هنوز کشف نشده‌اند.
آیا در شناخت امکان خطا وجود دارد؟
- بله؛ گاهی افراد متوجه می‌شوند که دانسته‌هایشان نادرست بوده و نیاز به اصلاح دارند.
چند پرسش اساسی در مورد شناخت مطرح کنید و بگویید این سوالات منجر به شکل‌گیری چه دانشی شده‌اند؟
- سوالاتی مانند: شناخت چیست؟ آیا شناخت ممکن است؟ تا چه حد معتبر است؟ این پرسش‌ها منجر به شکل‌گیری دانش معرفت‌شناسی شده‌اند.
معرفت‌شناسی چیست؟
- شاخه‌ای از فلسفه است که به بررسی شناخت و پرسش‌های مربوط به آن می‌پردازد.
کدام فلاسفه درباره شناخت و معرفت بشر نظر داده‌اند؟

افلاطون، ارسطو، ابن‌سینا، شیخ اشراق، ملاصدرا، علامه طباطبایی، دکارت، هیوم و کانت.

کدام فیلسوف بیشترین تأثیر را در رشد معرفت‌شناسی داشت؟

ایمانوئل کانت، فیلسوف قرن هجدهم آلمان.

چرا امروزه معرفت‌شناسی به عنوان شاخه‌ای مستقل از فلسفه مطرح شده است؟

به دلیل مطرح شدن پرسش‌های جدید درباره شناخت و ظهور دیدگاه‌های مختلف در این زمینه.

آیا مفهوم معرفت نیاز به تعریف دارد؟ توضیح دهید.

مفهوم معرفت برای انسان روشن است و معمولاً نیازی به تعریف ندارد، اما در صورت ابهام می‌توان آن را معادل دانستن و آگاهی در نظر گرفت.

آیا انسان توانایی شناخت اشیا و موجودات جهان را دارد؟

بله، امکان شناخت امری بدیهی است و نیاز به اثبات ندارد.

آیا تاکنون کسی منکر شناخت شده است؟ مثال بزنید.

بله، سوفیست‌ها مانند گرگیاس معتقد بودند که شناخت حقیقت امکان‌پذیر نیست.

نظر گرگیاس درباره شناخت چه بود؟

او معتقد بود که اولاً چیزی وجود ندارد، ثانیاً اگر هم وجود داشته باشد قابل شناخت نیست، و ثالثاً حتی اگر شناختنی باشد، امکان انتقال آن به دیگران وجود ندارد.

آیا شکاکیت مطلق امکان‌پذیر است؟ چرا؟

خیر؛ زیرا کسی که در همه چیز شک دارد، در حقیقت به نوعی یقین درباره شک خود رسیده که این خود تناقض است.

پیشرفت دانش بشر به چه صورت‌هایی اتفاق می‌افتد؟

۱. کشف مجهولات جدید و گسترش دانش.
۲. اصلاح اشتباهات علمی گذشته.

چرا می‌گویند دانش ما درباره کیهان و سیارات در حال تکمیل شدن است؟

زیرا ستاره‌شناسان پیوسته اجرام جدیدی را کشف کرده و شناخت خود را افزایش می‌دهند.

چگونه پیشرفت علم باعث اصلاح نظریات گذشته شده است؟

به عنوان مثال، در گذشته تصور می‌شد خورشید به دور زمین می‌چرخد، اما امروزه می‌دانیم که زمین به دور خورشید می‌گردد.

چرا بشر قادر به کسب معرفت است؟

زیرا همواره در تلاش برای شناخت محیط اطراف خود بوده و پیشرفت علمی خود را در طی قرون ثابت کرده است.

سوالات درس ۶ فلسفه یازدهم انسانی

جمع‌بندی

در این درس، به بررسی امکان شناخت، انواع پرسش‌های مرتبط با آن، و دیدگاه‌های مختلف در این زمینه پرداختیم. اگرچه شناخت انسان محدود و دارای احتمال خطا است، اما روند پیشرفت علوم نشان می‌دهد که بشر قادر به شناخت و اصلاح دانسته‌های خود است. همچنین معرفت‌شناسی به عنوان یکی از شاخه‌های فلسفه به بررسی این موضوع می‌پردازد و نظریات مختلفی در این زمینه ارائه شده است.