سوالات علوم نهم درس چهارم با جواب

درس چهارم علوم نهم به بررسی مفاهیم کلیدی حرکت، مسافت، جابه‌جایی، سرعت و شتاب می‌پردازد. درک این مفاهیم به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا پدیده‌های حرکتی را بهتر تحلیل کنند. در ادامه، سوالات این درس به همراه پاسخ‌های مربوطه ارائه شده است.

سوالات و پاسخ‌ها علوم نهم درس ۴

۱. به مجموع طول‌هایی که یک متحرک از مبدا تا مقصد می‌پیماید، چه می‌گویند؟
جواب: مسافت پیموده شده.

۲. مسافت طی شده را تعریف کنید.
جواب: کل مسیر پیموده شده توسط یک متحرک از مبدا تا مقصد را مسافت طی شده می‌گویند.

۳. به پاره خطی که دارای جهت است، چه می‌گویند؟
جواب: بردار.

۴. بردار را تعریف کنید.
جواب: اگر پاره خطی دارای جهت باشد، به آن بردار می‌گویند.

۵. جابه‌جایی را تعریف کنید.
جواب: به اندازه‌ی بردار جابجایی که نقطه شروع حرکت را به نقطه پایان حرکت وصل می‌کند، جابه‌جایی می‌گویند.

۶. اندازه جابه‌جایی زمین در یک سال به دور خورشید چه مقدار است؟
۱) صفر
۲) به اندازه قطر مدار
۳) به اندازه محیط دایره
۴) به اندازه نصف محیط دایره
جواب: (۱) صفر، زیرا نقطه ابتدایی و انتهایی‌اش بر هم منطبق هستند، پس جابه‌جایی صفر است ولی مسافت طی شده برابر محیط دایره است.

۷. علی از نقطه A در قسمتی از یک پارک شروع به حرکت کرده و دوباره به نقطه اول خود بازگشته است. جابه‌جایی و مسافت طی شده او را مقایسه کنید.
جواب: جابه‌جایی صفر است زیرا به مکان اولیه خود بازگشته، ولی مسافت طی شده بیشتر از صفر خواهد بود.

۸. در حرکت بر روی خط راست، بردارهای جابه‌جایی ممکن است چه نوعی باشند؟
جواب: هم سو یا غیر هم سو.

۹. مسافت طی شده و جابه‌جایی هر دو از چه جنسی هستند؟
جواب: طول.

۱۰. جابه‌جایی و مسافت طی شده از چه نظر به هم شبیه هستند؟
۱) هر دو کمیتی از جنس جرم هستند.
۲) هردو کمیتی از جنس طول هستند.
۳) هر دو کمیتی از جنس زمان هستند.
۴) جابه‌جایی و مسافت طی شده همواره با هم برابرند.
جواب: (۲) هردو کمیتی از جنس طول هستند.

۱۱. جابه‌جایی و مسافت طی شده از چه نظر به هم شبیه هستند؟
جواب: هر دو کمیتی از جنس طول بوده و یکای استاندارد هر دو در واحد SI متر است.

۱۲. به مقدار تندی متوسط در واحد زمان، چه می‌گویند؟
جواب: تندی متوسط.

۱۳. یکای تندی متوسط در واحد SI چیست؟
جواب: متر بر ثانیه (m/s).

۱۴. برای تبدیل یکای km/h به m/s باید عدد مورد نظر را بر چه عددی تقسیم کنیم؟
جواب: ۳.۶.

۱۵. تندی متوسط خودرویی که ۷۲ km/h است، معادل چه مقدار متر بر ثانیه است؟
جواب: ۲۰ متر بر ثانیه.

۱۶. سرعت متوسط را تعریف کنید.
جواب: به نسبت جابه‌جایی به مدت زمان صرف شده، سرعت متوسط می‌گویند.

۱۷. تندی لحظه‌ای را تعریف کنید.
جواب: به تندی متحرک در هر لحظه، تندی لحظه‌ای می‌گویند.

۱۸. هر گاه سرعت لحظه‌ای متحرکی که بر روی خط راست حرکت می‌کند در تمام لحظه‌ها یکسان باشد، حرکت آن چه نامیده می‌شود؟
جواب: یکنواخت روی خط راست.

۱۹. اگر تندی خودرو در طول مسیر تغییری نکند، تندی متوسط و تندی لحظه‌ای خودرو چه نسبتی دارند؟
جواب: برابرند.

۲۰. در حرکت یکنواخت، سرعت متوسط بین دو لحظه دلخواه برابر با چه چیزی است؟
جواب: سرعت لحظه‌ای.

۲۱. در حرکت یکنواخت، متحرک در زمان‌های مساوی مسافت‌های چه مقدار را طی می‌کند؟
جواب: یکسان.

۲۲. هنگامی که می‌گوییم خودرویی با تندی ۴۰ km/h به طرف شرق در حرکت است، چه چیزی را مشخص کرده‌ایم؟
جواب: سرعت آن را.

۲۳. حرکت شتاب دار چیست؟
جواب: هنگامی که سرعت یک متحرک در حال تغییر باشد، می‌گوییم حرکتش دارای شتاب است.

۲۴. به تغییرات سرعت در واحد زمان چه می‌گویند؟
جواب: شتاب متوسط.

۲۵. شتاب متوسط را تعریف کنید.
جواب: به تغییرات سرعت در واحد زمان، شتاب متوسط می‌گویند.

۲۶. مقایسه سرعت متوسط با تندی متوسط چیست؟
جواب: تندی متوسط: مسافت پیموده شده در واحد زمان، سرعت متوسط: جابه‌جایی در واحد زمان. تندی کمیتی نرده‌ای و سرعت متوسط کمیتی برداری است.

جمع‌بندی

مفاهیم مطرح شده در این درس، بنیادی برای درک حرکات در فیزیک هستند. آگاهی از مسافت، جابه‌جایی، سرعت و شتاب می‌تواند به تحلیل دقیق‌تری از حرکات در زندگی روزمره کمک کند.