سوالات علوم نهم درس پانزدهم با هم زیستن با جواب

درس پانزدهم علوم پایه نهم با موضوع “با هم زیستن” به بررسی روابط پیچیده و جالب میان موجودات زنده و محیط زیست آن‌ها می‌پردازد. این موضوع شامل شناخت عوامل زنده و غیرزنده، ارتباط‌های غذایی، چرخه انرژی و مواد، و همچنین نقش بوم‌سازگان‌ها در پایداری طبیعت است. در این مقاله، مجموعه‌ای از سوالات مهم همراه با پاسخ‌های دقیق ارائه شده که به یادگیری بهتر این مفاهیم کمک می‌کند.

سوالات و پاسخ‌های علوم نهم درس ۱۵

1. بوم‌سازگان چیست؟
   پاسخ: مجموعه‌ای از عوامل زنده و غیرزنده که با هم تعامل دارند و یک سیستم طبیعی را تشکیل می‌دهند.
2. سه نمونه از عوامل غیرزنده و زنده در بوم‌سازگان را نام ببرید.
   پاسخ: عوامل غیرزنده: نور، آب، خاک. عوامل زنده: گیاهان، جانوران.
3. انواع بوم‌سازگان کدام‌اند؟
   پاسخ: خشکی، آبی، و آبی-خشکی.
4. مثالی از بوم‌سازگان آبی-خشکی نام ببرید.
   پاسخ: تالاب شادگان.
5. دو فرآیند اصلی در تمام بوم‌سازگان‌ها چیست؟
   پاسخ: انتقال انرژی و چرخه مواد.
6. زنجیره غذایی را تعریف کنید.
   پاسخ: ارتباط غذایی بین جانداران که از تولیدکننده‌ها آغاز و به مصرف‌کننده‌ها ختم می‌شود.
7. تولیدکننده‌ها چه جاندارانی هستند؟
   پاسخ: جاندارانی که مواد معدنی را به مواد آلی تبدیل می‌کنند، مانند گیاهان.
8. چه میزان انرژی از یک سطح به سطح دیگر هرم انرژی منتقل می‌شود؟
   پاسخ: حدود ۱۰ درصد.
9. شبکه غذایی چیست؟
   پاسخ: مجموعه‌ای از زنجیره‌های غذایی که در یک بوم‌سازگان با هم در ارتباط هستند.
10. مصرف‌کنندگان اولیه چه جاندارانی هستند؟
    پاسخ: جاندارانی که از تولیدکننده‌ها تغذیه می‌کنند، مانند گیاه‌خواران.
11. مصرف‌کنندگان ثانویه چه نقشی دارند؟
    پاسخ: جاندارانی که از مصرف‌کنندگان اولیه تغذیه می‌کنند، مانند گوشت‌خواران.
12. تجزیه‌کنندگان چه نقشی در بوم‌سازگان دارند؟
    پاسخ: تبدیل مواد آلی به مواد معدنی، مانند قارچ‌ها و باکتری‌ها.
13. همزیستی چیست؟
    پاسخ: رابطه‌ای که در آن دو جاندار از یکدیگر سود می‌برند یا یکی سود برده و دیگری زیان نمی‌بیند.
14. انواع همزیستی را نام ببرید.
    پاسخ: همیاری، همسفرگی، و انگلی.
15. مثالی از همیاری در بوم‌سازگان بدهید.
    پاسخ: رابطه بین زنبور عسل و گل.
16. مثالی از رابطه انگلی در بوم‌سازگان چیست؟
    پاسخ: رابطه کرم کدوی گاوی با انسان.
17. گل‌سنگ چیست؟
    پاسخ: موجودی که از همزیستی قارچ و جلبک تشکیل شده است.
18. رابطه بین شقایق دریایی و خرچنگ چیست؟
    پاسخ: رابطه همیاری.
19. چه جاندارانی انرژی خود را از نور خورشید می‌گیرند؟
    پاسخ: تولیدکننده‌ها مانند گیاهان و جلبک‌ها.
20. چرا زنبور عسل مهم‌ترین نقش را در گرده‌افشانی دارد؟
    پاسخ: به دلیل گرده‌افشانی اختصاصی و گروهی.
21. تفاوت رابطه صیادی با انگلی چیست؟
    پاسخ: در صیادی شکار کشته می‌شود، اما در رابطه انگلی میزبان زنده باقی می‌ماند.
22. استتار چیست؟
    پاسخ: توانایی جانور برای هم‌رنگ شدن با محیط جهت پنهان ماندن از دید شکارچی.
23. چگونه می‌توان آلودگی هوا را با گل‌سنگ‌ها تشخیص داد؟
    پاسخ: مرگ گل‌سنگ‌ها نشان‌دهنده آلودگی هوا است.
24. مثالی از شبکه غذایی بدهید.
    پاسخ: گیاه ← ملخ ← پرنده.
25. چه نوع جاندارانی در قاعده هرم انرژی قرار دارند؟
    پاسخ: تولیدکننده‌ها.
26. نقش شکارچیان در بوم‌سازگان چیست؟
    پاسخ: کنترل جمعیت شکارها و حفظ تعادل بوم‌سازگان.
27. رقابت در بوم‌سازگان چه زمانی رخ می‌دهد؟
    پاسخ: زمانی که جانداران برای منابع محدود با هم رقابت می‌کنند.
28. جانداری که به رنگ محیط خود درمی‌آید، چه مزیتی دارد؟
    پاسخ: پنهان ماندن از دید شکارچی یا شکار.
29. سه نوع ارتباط میان جانداران را ذکر کنید.
    پاسخ: همزیستی، رقابت، و صیادی.
30. چگونه تعداد شکارچیان و شکارها در بوم‌سازگان تنظیم می‌شود؟
    پاسخ: با افزایش شکار، تعداد شکارچیان نیز افزایش می‌یابد و بالعکس.

جمع‌بندی

درک مفهوم بوم‌سازگان و روابط موجودات زنده نه تنها به شناخت بهتر طبیعت کمک می‌کند، بلکه به ما یادآوری می‌کند که انسان نیز بخشی از این چرخه بزرگ است. با حفظ تعادل در بوم‌سازگان‌ها، می‌توان از پایداری محیط زیست و منابع طبیعی برای نسل‌های آینده اطمینان حاصل کرد.