سوالات درس ۵ علوم ششم ابتدایی (زمین پویا) با جواب

درس پنجم علوم پایه ششم ابتدایی با عنوان «زمین پویا» به بررسی پدیده‌های زمین‌شناسی مانند زمین‌لرزه و آتشفشان می‌پردازد. این درس، دانش‌آموزان را با چرخه فعالیت‌های درونی زمین، تأثیرات آن‌ها بر پوسته زمین و کاربردهای علمی و عملی آن‌ها آشنا می‌کند. در ادامه، نمونه سوالاتی همراه با پاسخ از متن این درس ارائه می‌شود.

نمونه سوالات درس پنجم علوم ششم ابتدایی

1. وقوع زمین‌لرزه چه تأثیری بر انرژی درونی زمین دارد؟
   پاسخ: باعث آزاد شدن انرژی درونی زمین می‌شود.
2. چرا برخی از بخش‌های زمین مانند پوسته به‌راحتی شکسته می‌شوند؟
   پاسخ: به دلیل شکننده بودن مواد تشکیل‌دهنده در این بخش‌ها.
3. تعداد زمین‌لرزه‌های خفیف در کشور سالانه تقریباً چند مورد است؟
   پاسخ: حدود ۱۰,۰۰۰ زمین‌لرزه خفیف.
4. ثبت اطلاعات مربوط به زمین‌لرزه با چه ابزاری انجام می‌شود؟
   پاسخ: دستگاه لرزه‌نگار.
5. زمین‌لرزه‌های کوچک چه فوایدی برای زمین دارند؟
   پاسخ: موجب آزاد شدن انرژی درونی زمین و کاهش احتمال وقوع زمین‌لرزه‌های شدیدتر می‌شوند.
6. چرا مناطقی با شکستگی‌های زمین بیشتر در معرض آسیب زمین‌لرزه قرار دارند؟
   پاسخ: در این مناطق، شکستگی‌ها به‌راحتی جابه‌جا می‌شوند و خسارات بیشتری ایجاد می‌کنند.
7. اجزای اصلی کوه آتشفشان چیست؟
   پاسخ: مخروط آتشفشان، دهانه و مجراها.
8. آتشفشان چگونه و در چه شرایطی به وجود می‌آید؟
   پاسخ: هنگامی که مواد آتشفشانی از داخل زمین به سطح آن می‌رسند و سنگ‌های آتشفشانی تشکیل می‌دهند.
9. مواد خارج‌شده از آتشفشان به چند نوع تقسیم می‌شوند؟ توضیح دهید.
   پاسخ:
   • جامد: خاکستر
   • مایع: مواد مذاب
   • گاز: کربن دی‌اکسید و بخار آب.
10. آتشفشان‌ها از نظر فعالیت به چه دسته‌هایی تقسیم می‌شوند؟
    پاسخ: فعال، نیمه‌فعال و خاموش.
11. آتشفشان فعال به چه معناست؟
    پاسخ: به آتشفشانی که مواد (جامد، مایع یا گاز) از دهانه‌اش خارج می‌شود، فعال می‌گویند.
12. ویژگی آتشفشان نیمه‌فعال چیست؟
    پاسخ: این نوع آتشفشان در گذشته فعالیت داشته و امروزه فقط گاز از آن خارج می‌شود.
13. دو نمونه از آتشفشان‌های نیمه‌فعال ایران را نام ببرید.
    پاسخ: دماوند و تفتان.
14. آتشفشان خاموش به چه نوعی گفته می‌شود؟
    پاسخ: به آتشفشانی که هیچ‌گونه ماده‌ای از دهانه آن خارج نمی‌شود.
15. دو آتشفشان خاموش در ایران را معرفی کنید.
    پاسخ: سهند و سبلان.
16. کاربردهای پوکه معدنی و سنگ پا چیست؟
    پاسخ:
    • پوکه معدنی: به دلیل سبک بودن و عایق بودن در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود.
    • سنگ پا: برای مصارف بهداشتی و به‌عنوان ساینده در صنعت چوب‌بری به کار می‌رود.
17. مهم‌ترین گازهای آتشفشانی کدام‌اند؟
    پاسخ: کربن دی‌اکسید و بخار آب.

جمع‌بندی

درس «زمین پویا» با بررسی زمین‌لرزه‌ها و آتشفشان‌ها، درک ما را از فرایندهای درونی زمین افزایش می‌دهد. این موضوعات نه‌تنها برای پیش‌بینی بلایای طبیعی اهمیت دارند، بلکه از نظر استفاده عملی در صنایع مختلف نیز بسیار ارزشمندند. امیدواریم این سوالات به فهم بهتر شما کمک کنند و به مطالعه جذاب‌تر این درس منجر شوند.