سوالات درس دوازدهم (مخاطب خاص) تفکر و سواد رسانه ای دهم انسانی با جواب

رسانه‌ها نقشی حیاتی در شکل‌دهی افکار عمومی و رفتارهای اجتماعی دارند. یکی از موضوعات مهم در مطالعه رسانه، شناخت مخاطب و بررسی تأثیرات پیام‌های رسانه‌ای بر وی است. در درس دوازدهم کتاب تفکر و سواد رسانه‌ای پایه دهم، به مباحثی همچون مخاطب‌شناسی، فرآیند تصمیم‌گیری در برابر نوآوری‌های رسانه‌ای و تأثیر پیام‌های رسانه‌ای پرداخته می‌شود. در ادامه، مجموعه‌ای از سوالات این درس همراه با پاسخ‌ ارائه شده است.

سوالات و پاسخ‌های درس دوازدهم تفکر و سواد رسانه‌ای دهم

1. تفاوت اصلی میان مخاطبان اولیه رسانه‌ها با مخاطبان امروزی چیست؟

   • مخاطبان اولیه محدود به مکان و زمان خاصی بودند، در حالی که امروزه، مخاطبان در مواجهه با رسانه‌های متنوع، امکان دسترسی گسترده‌تر و بدون محدودیت دارند.

2. کدام واژه در گذر زمان ثابت مانده اما مفهوم آن دچار تغییر شده است؟

   • واژه مخاطب ثابت مانده، اما برداشت‌ها و نقش آن به طور مداوم در حال تغییر و گسترش است.

3. در تقسیم‌بندی سواد رسانه‌ای به دو بخش خواندن و نوشتن، چه عنصری نقش کلیدی ایفا می‌کند؟

   • در هر دو بخش مصرف و تولید محتوای رسانه‌ای، مخاطب نقش محوری دارد.

4. مهندسی معکوس در رسانه‌ها به چه معناست؟

   • یعنی ابتدا باید شناخت دقیقی از علایق و نیازهای مخاطبان داشت و سپس با بهره‌گیری از روش‌های خلاقانه و هوشمندانه، محتوای رسانه‌ای تأثیرگذار تولید کرد.

5. چرا شناخت مخاطب فرآیند دشواری محسوب می‌شود؟

   • زیرا انسان، به عنوان پیچیده‌ترین موجود هستی، دارای نیازها، انگیزه‌ها و رفتارهای متنوع و متغیری است که پیش‌بینی و تحلیل آن‌ها دشوار است.

6. آیا تولیدکنندگان رسانه‌ها تمایل دارند مخاطبی منفعل و بدون تحلیل داشته باشند؟

   • خیر، این تصور نادرست است. تولیدکنندگان رسانه تلاش می‌کنند با شناخت رفتار مخاطبان، پیام‌های خود را به گونه‌ای ارائه دهند که تأثیر بیشتری بگذارند.

7. مخاطبان چگونه در جریان رسانه‌ای، اطلاعات را انتخاب و تفسیر می‌کنند؟

   • مخاطبان بر اساس علایق و نیازهای خود، محتوایی را که برایشان جذاب و مفید است انتخاب کرده و مطابق با نگرش شخصی‌شان تفسیر می‌کنند.

8. انتشار هر نوآوری رسانه‌ای چه مراحلی دارد؟

   • این فرآیند در پنج مرحله انجام می‌شود:
     1. آگاهی: فرد برای اولین بار با نوآوری آشنا می‌شود.
     2. ترغیب: نگرش مثبت یا منفی نسبت به آن شکل می‌گیرد.
     3. تصمیم: فرد پذیرش یا رد نوآوری را در ذهن خود ارزیابی می‌کند.
     4. اجرا: نوآوری به کار گرفته شده و آزموده می‌شود.
     5. تثبیت: فرد تصمیم خود را نهایی کرده و ممکن است بر اساس اطلاعات جدید، آن را تغییر دهد.

9. کدام آیه از قرآن کریم به اهمیت بررسی اطلاعات قبل از پذیرش آن اشاره دارد؟

   • آیه ۳۶ سوره اسراء:

   «از آنچه که به آن علم نداری پیروی مکن؛ زیرا گوش، چشم و دل، همه مورد بازخواست قرار خواهند گرفت.»

جمع‌بندی

در این درس، به اهمیت شناخت مخاطب، تأثیر رسانه‌ها بر نگرش‌ها و فرآیند پذیرش نوآوری‌های رسانه‌ای پرداخته شد. رسانه‌ها با بهره‌گیری از تکنیک‌های مختلف، تلاش می‌کنند تا پیام‌های خود را به شیوه‌ای اثربخش‌تر منتقل کنند. در این میان، مخاطبان باید با سواد رسانه‌ای بالا، محتوای دریافتی را تحلیل و از پذیرش ناآگاهانه اطلاعات خودداری کنند.این درس، مهارت تفکر انتقادی در برابر رسانه‌ها را تقویت می‌کند و به ما می‌آموزد که چگونه مصرف‌کننده‌ای هوشمند و آگاه باشیم.