سوالات جامعه شناسی یازدهم انسانی درس هشتم

درس هشتم جامعه‌شناسی یازدهم انسانی به موضوعات پیچیده‌ای نظیر “نظام جهانی”، “جهانی‌شدن”، و تأثیرات آن بر جوامع مختلف پرداخته است. این درس با تأکید بر ابعاد اقتصادی، سیاسی، و فرهنگی تغییرات اجتماعی، درک بهتری از سازوکارهای بین‌المللی و نقش جوامع غیرغربی در این فرآیند ارائه می‌دهد. در ادامه، مجموعه‌ای از نمونه سوالات این درس همراه با پاسخ‌ آمده است که می‌تواند به درک بهتر مفاهیم کمک کند.

سوالات درس ۸ جامعه‌شناسی یازدهم

1. برای هر یک از ابعاد اقتصادی، سیاسی، و فرهنگی یک نمونه از واحد اجتماعی کشور نام ببرید.
   پاسخ:
   • اقتصادی: بانک، کارخانه، اشتغال.
   • سیاسی: نیروهای مسلح، دولت، انتخابات.
   • فرهنگی: رسانه، دانشگاه، هنر.
2. مفهوم نظام جهانی را توضیح دهید.
   پاسخ: نظام جهانی به یک واحد کلان اجتماعی در سطح بین‌المللی گفته می‌شود که شامل ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی می‌شود.
3. چه تحولاتی در ابعاد اقتصادی نظام نوین جهانی رخ داده است؟
   پاسخ: دگرگونی اقتصاد کشورهای استعمار زده، وابستگی به اقتصاد کشورهای استعمارگر، شکل‌گیری شرکت‌های چندملیتی و گسترش نهادهای بین‌المللی اقتصادی از جمله این تحولات هستند.
4. ابعاد فرهنگی نظام نوین جهانی چه تأثیری بر جوامع غیرغربی گذاشته است؟
   پاسخ: این ابعاد موجب خودباختگی فرهنگی، وابستگی مدیریت فرهنگی به استعمارگران و کاهش استقلال فرهنگی در جوامع غیرغربی شده است.
5. چگونه مرزهای سیاسی با روند جهانی‌شدن تغییر کردند؟
   پاسخ: جهانی‌شدن باعث کاهش اهمیت مرزهای سیاسی شده و بازارهای مشترک منطقه‌ای و نهادهای بین‌المللی به وجود آمده‌اند.
6. نقش صادرات نفت در اقتصاد تک‌محصولی ایران چیست؟
   پاسخ: صادرات نفت، سهم بالایی از درآمدهای دولت را تشکیل می‌دهد و در برخی سال‌ها بیش از ۸۰ درصد بودجه کشور از این طریق تأمین شده است که در شرایط تحریم، آسیب‌پذیری اقتصادی را نمایان می‌کند.
7. چرا کشورهای کمتر توسعه‌یافته در برابر امپراتوری رسانه‌ای آسیب‌پذیرترند؟
   پاسخ: این کشورها به دلیل نداشتن منابع و امکانات لازم، توانایی مقابله با تأثیرات فرهنگی رسانه‌های قدرتمند را ندارند.
8. نقش علوم انسانی غربی در فرهنگ جوامع غیرغربی چیست؟
   پاسخ: علوم انسانی غربی با بازخوانی فرهنگ‌های دینی از نگاه غرب، باعث ضعف بنیان‌های معرفتی دینی شده و فرهنگ‌های بومی را به تدریج تضعیف می‌کند.
9. چرا کشورهای غربی با دستیابی ایران به فناوری هسته‌ای مخالفند؟
   پاسخ: این مخالفت به دلایل حفظ مرجعیت علمی غرب و جلوگیری از استقلال علمی و هویت ملی ایران است.
10. ویژگی‌های نظام اقتصادی کشورهای غیرغربی در دوران استعمار چه بوده است؟
    پاسخ: وابستگی به مواد اولیه، تک‌محصولی شدن، کاهش قدرت اقتصادی و حضور در چرخه نامتعادل توزیع ثروت جهانی از ویژگی‌های این دوران است.
11. نظام جهانی چه نقشی در مدیریت فرهنگی جوامع دارد؟
    پاسخ: کشورهای غربی با استفاده از رسانه‌ها و صنعت ارتباطات، فرهنگ عمومی جوامع غیرغربی را مدیریت و هویت فرهنگی آنها را تضعیف می‌کنند.
12. چرا ترویج علوم انسانی غربی در کشورهای غیرغربی مهم است؟
    پاسخ: این علوم نقش عمیقی در ترویج فرهنگ غربی و حذف بنیان‌های معرفتی دینی دارند.
13. فرایند جهانی‌شدن چگونه بر نهادهای سیاسی تأثیر گذاشته است؟
    پاسخ: جهانی‌شدن باعث کاهش اهمیت نهادهای سیاسی ملی و افزایش وابستگی کشورها به نهادهای بین‌المللی شده است.
14. چگونه غرب با استفاده از رسانه‌ها به تثبیت مرجعیت علمی خود می‌پردازد؟
    پاسخ: از طریق تولید و پخش هدفمند رسانه‌ها و تربیت نخبگان کشورهای دیگر، مرجعیت علمی خود را تقویت می‌کند.
15. چرا استقلال اقتصادی جوامع غیرغربی در نظام جهانی مخدوش می‌شود؟
    پاسخ: به دلیل مدیریت سرمایه‌گذاری‌های جهانی توسط شرکت‌های بین‌المللی و وابستگی به بازارهای جهانی.

جمع‌بندی

درس هشتم جامعه‌شناسی یازدهم با تأکید بر تأثیرات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نظام جهانی بر جوامع، تلاش می‌کند دانش‌آموزان را با مفاهیمی چون استعمار، جهانی‌شدن، و مدیریت فرهنگی آشنا کند. این مفاهیم به ما کمک می‌کنند تا روند تغییرات جهانی را بهتر درک کنیم و جایگاه جوامع خود را در این تحولات مشخص کنیم. سوالات بالا نیز ابزاری برای تقویت این درک و آمادگی برای آزمون‌هاست.