سوالات جامعه شناسی دوازدهم انسانی درس دهم افق علوم اجتماعی در جهان اسلام با جواب

درس دهم جامعه‌شناسی پایه دوازدهم انسانی به بررسی نقش فقه اسلامی در شکل‌گیری جوامع اسلامی، آرمان‌های اجتماعی و تأثیرات آن در طول تاریخ می‌پردازد. این درس با توجه به اهمیت مباحث اجتماعی و دینی، جایگاه ویژه‌ای در درک تحولات تاریخی و اجتماعی ایران و جوامع اسلامی دارد. در ادامه، مجموعه‌ای از سوالات و پاسخ‌های این درس ارائه می‌شود.

سوالات و پاسخ‌های جامعه شناسی دوازدهم انسانی درس ۱۰

1. فقه اسلامی چگونه توانسته است در جامعه نقش‌آفرینی کند؟
   • فقه اسلامی با تنظیم روابط اجتماعی، تدوین قوانین عادلانه و حمایت از عدالت، نقش مهمی در ساختار جامعه ایفا کرده است.
2. ویژگی‌های جامعه مطلوب از نگاه فقه شیعه چیست؟
   • جامعه مطلوب دارای روابط عادلانه است و حاکمان آن باید عادل و آگاه باشند.
3. فقه شیعه چه تأثیری بر تحولات اجتماعی ایران داشته است؟
   • این فقه با ارائه نظریات لازم برای انقلاب‌های اجتماعی مانند انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی، نقش مهمی ایفا کرده است.
4. چگونه علم فقه در فرهنگ عمومی ایران نقش‌آفرینی کرده است؟
   • مقبولیت و مرجعیت فقه در فرهنگ عمومی موجب شکل‌گیری دو انقلاب اجتماعی در قرن بیستم شد.
5. فقه اسلامی چه تأثیری بر امت اسلامی داشته است؟
   • فقه اسلامی با احترام به تفاوت‌های قومی و فرهنگی، زمینه‌ساز وحدت امت اسلامی شده است.
6. دو آرمان اجتماعی که فقه اسلامی مطرح می‌کند چیست؟
   • 1. مدارای اجتماعی، ۲. گسترش عدالت.
7. چرا فقه اهل سنت می‌تواند نظام‌های اجتماعی متناسب با خود ایجاد کند؟
   • به دلیل انعطاف‌پذیری در تفسیر مسائل اجتماعی و سیاسی.
8. میرزای نائینی در تبیین نظام مشروطه چه نقشی داشت؟
   • او با استفاده از فقه، نظام مشروطه را به عنوان بهترین گزینه برای زمان خود معرفی کرد.
9. مشروطه از نگاه میرزای نائینی به چه معناست؟
   • مشروط کردن قدرت حاکمان در چارچوب قوانین عادلانه.
10. نقش امام خمینی در تحقق جامعه مطلوب چه بود؟
    • او با مطرح کردن ولایت فقیه و تأکید بر مشارکت مردم، تلاش کرد جامعه‌ای عادلانه و آگاه ایجاد کند.
11. چگونه مجلس شورای اسلامی در تحقق جامعه مطلوب مشارکت می‌کند؟
    • با تدوین قوانین عادلانه و نظارت بر اجرای آنها.
12. مجلس خبرگان چه وظیفه‌ای در جامعه مطلوب دارد؟
    • انتخاب رهبر بر اساس معیارهای اسلامی و نظارت بر عملکرد او.
13. نقش فقه اسلامی در دفاع از مرزهای اسلامی چیست؟
    • فقه اسلامی به دفاع از مرزهای اسلامی در برابر تهاجم متجاوزان تأکید دارد.
14. چرا علوم اجتماعی اندیشمندان مسلمان از نوع تبیینی نیست؟
    • زیرا این علوم تفاوت پدیده‌های اعتباری و تکوینی را درک می‌کنند و علوم انسانی را شبیه علوم طبیعی نمی‌دانند.
15. چگونه اندیشمندان مسلمان ارزش‌ها را تحلیل می‌کنند؟
    • با استفاده از عقل نظری، عقل عملی و وحی، ارزش‌ها را تحلیل و داوری می‌کنند.
16. چرا رویکرد تفسیری در علوم اجتماعی اندیشمندان مسلمان به‌کار نمی‌رود؟
    • زیرا تفسیر در این دیدگاه، نوعی تبیین به شمار می‌آید.
17. نقش عقل نظری در علوم انسانی چیست؟
    • عقل نظری مفاهیمی مانند عدالت و ظلم را تحلیل می‌کند و مبنای علوم انسانی است.
18. چگونه امام خمینی مفهوم ولایت فقیه را تعریف کرد؟
    • او این مفهوم را به عنوان راهکاری برای ایجاد جامعه‌ای عادلانه و آگاه معرفی کرد.
19. ویژگی‌های اصلی جامعه مطلوب از نگاه میرزای نائینی چیست؟
    • مشارکت مردم در ایجاد ساختارهای عادلانه و محدود کردن قدرت حاکمان.
20. چرا فقه اسلامی به عدالت اجتماعی اهمیت می‌دهد؟
    • زیرا عدالت، اصلی‌ترین آرمان اجتماعی در فقه اسلامی است.
21. چرا اندیشمندان مسلمان تفسیر را در تقابل با تبیین نمی‌دانند؟
    • زیرا معتقدند هر تفسیر نوعی تبیین است و نیاز به استدلال دارد.
22. چگونه فقه شیعه توانسته است در انقلاب‌های اجتماعی ایران نقش‌آفرینی کند؟
    • با ارائه نظریات لازم و حمایت از عدالت اجتماعی.
23. چرا فقه اسلامی بر مدارای اجتماعی تأکید دارد؟
    • برای حفظ همبستگی اجتماعی و ایجاد صلح.
24. امام خمینی چگونه انقلاب اسلامی را طراحی کرد؟
    • با توجه به شرایط اجتماعی پایان قرن بیستم و نیازهای جامعه ایران.
25. ویژگی دوم جامعه مطلوب از نگاه میرزای نائینی چیست؟
    • داشتن حاکمان عادل و آگاه.
26. چرا فقه شیعه در ایران مرجعیت داشته است؟
    • به دلیل توانایی آن در پاسخ به نیازهای اجتماعی و سیاسی.
27. چگونه مشروطه توانست ساختارهای اجتماعی عادلانه ایجاد کند؟
    • با ایجاد مجلس و مشارکت مردم در تدوین قوانین.
28. فقه اهل سنت چه نقشی در شکل‌گیری امت اسلامی داشته است؟
    • با ایجاد نظام‌های اجتماعی و سیاسی متناسب با خود.
29. چرا علوم اجتماعی اندیشمندان مسلمان از نوع انتقادی نیست؟
    • زیرا به معیارهای جهان‌شمولی دسترسی دارند.
30. چگونه می‌توان عدالت را در جامعه پیاده کرد؟
    • از طریق قوانین عادلانه و نظارت دقیق بر اجرای آنها.

جمع‌بندی

درس دهم جامعه‌شناسی دوازدهم انسانی با تأکید بر نقش فقه اسلامی و اندیشمندان مسلمان در شکل‌گیری جوامع اسلامی و تحقق آرمان‌های اجتماعی، اهمیت ویژه‌ای در تحلیل تحولات تاریخی و اجتماعی دارد. سوالات و پاسخ‌های مطرح‌شده در این مقاله می‌توانند به درک بهتر این مفاهیم کمک کنند و برای دانش‌آموزان و علاقه‌مندان به موضوعات اجتماعی و دینی مفید باشند.