سوالات تاریخ یازدهم ریاضی و تجربی درس پنجم مشروطه در دورۀ محمدعلی شاه با جواب

درس پنجم تاریخ معاصر ایران پایه یازدهم به بررسی دوران حکومت محمدعلی شاه قاجار، مخالفت‌های او با مشروطه و پیامدهای این تقابل می‌پردازد. در این دوره، کشور شاهد دخالت‌های خارجی، شکل‌گیری استبداد صغیر و تلاش‌های آزادی‌خواهان برای احیای مشروطه بود. در ادامه، مجموعه‌ای از سوالات این درس با پاسخ ارائه شده است تا درک بهتری از این بخش تاریخی داشته باشید.

نمونه سوالات تاریخ یازدهم – درس پنجم

1. محمدعلی شاه چه ویژگی‌هایی در حکومت‌داری داشت؟

   • فرزند مظفرالدین شاه بود و رویکردی استبدادی و خودرأیانه داشت.

2. نخستین اقدامی که نشان‌دهنده بی‌توجهی محمدعلی شاه به مشروطه بود، چه بود؟

   • او نمایندگان مجلس شورای ملی را به مراسم تاج‌گذاری خود دعوت نکرد.

3. دومین اقدام محمدعلی شاه در مخالفت با مشروطه چه بود؟

   • هنگامی که متمم قانون اساسی برای امضا نزد او برده شد، از پذیرش آن خودداری کرد.

4. چرا دولت بریتانیا از نظام مشروطه در ایران حمایت می‌کرد؟

   • ۱) افزایش اعتبار خود در منطقه
   • ۲) کمک به قدرت گرفتن افراد وابسته به انگلیس
   • ۳) تأمین امنیت مرزهای هندوستان

5. روسیه تزاری چه دلایلی برای مخالفت با انقلاب مشروطه داشت؟

   • ۱) پشتیبانی از محمدعلی شاه
   • ۲) جلوگیری از قیام‌های مردمی در قفقاز
   • ۳) محدود کردن نفوذ انگلستان در ایران

6. طبق مفاد قرارداد ۱۹۰۷ میلادی، چه تغییری در وضعیت ایران ایجاد شد؟

   • این قرارداد ایران را به سه بخش تقسیم کرد: شمال در اختیار روس‌ها، جنوب تحت نفوذ انگلیس و منطقه‌ای مرکزی که بیشتر شامل بیابان‌ها بود، برای ایران باقی ماند.

7. کدام گروه‌ها با قرارداد ۱۹۰۷ میلادی مخالفت کردند؟

   • روحانیون و عموم مردم ایران به‌طور یکپارچه با این قرارداد مخالفت کردند.

8. به چه دوره‌ای در تاریخ ایران “استبداد صغیر” گفته می‌شود؟

   • پس از به توپ بسته شدن مجلس، سرکوب مشروطه‌خواهان، غارت خانه‌های آزادی‌خواهان و دستگیری و تبعید شخصیت‌هایی مانند آیت‌الله طباطبایی و بهبهانی، دوره‌ای یک‌ساله شکل گرفت که به “استبداد صغیر” معروف است.

9. محمدعلی شاه چه دلایلی برای به توپ بستن مجلس داشت؟

   • ۱) دشمنی با مشروطه‌خواهان
   • ۲) تحریک از سوی دولت روسیه
   • ۳) بدبینی و سوءظن نسبت به مشروطه‌خواهان

10. چگونه دوره استبداد محمدعلی شاه به پایان رسید؟

• نیروهای مردمی از اصفهان، بختیاری‌ها، مبارزان گیلان و تبریز به سمت تهران حرکت کردند و سرانجام، محمدعلی شاه به توصیه دولت روسیه از ایران گریخت و دوران استبداد او پایان یافت.

11. دو چهره مشهور مشروطه‌خواهان تبریز چه کسانی بودند؟

• ستارخان و باقرخان از مبارزان برجسته این دوران بودند.

جمع‌بندی

دوره حکومت محمدعلی شاه یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ ایران بود که در آن کشمکش میان استبداد و آزادی‌خواهی شدت گرفت. در این میان، مداخله کشورهای خارجی و قراردادهای استعماری مانند قرارداد ۱۹۰۷، تأثیرات منفی بر استقلال کشور داشت. اما در نهایت، ایستادگی مشروطه‌خواهان و قیام مردم باعث برچیده شدن حکومت استبدادی محمدعلی شاه شد. این درس نمایانگر تلاش‌های مردم ایران برای دستیابی به حکومت قانون‌مدار و آزادی‌خواه است.