سوالات انسان و محیط زیست یازدهم درس ۶ تنوع زیستی، تابلوی زیبای آفرینش با جواب

در دنیای امروز که فشارهای انسانی بر منابع طبیعی روزبه‌روز افزایش می‌یابد، شناخت و حفاظت از تنوع زیستی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. درس ششم کتاب انسان و محیط زیست پایه یازدهم با عنوان “تنوع زیستی، تابلوی زیبای آفرینش” به بررسی گونه‌های گیاهی و جانوری، اهمیت حفظ آن‌ها و تهدیدهایی که این تنوع را با خطر مواجه می‌کند، می‌پردازد. در این مقاله، مجموعه‌ای از پرسش‌های مفهومی و کاربردی همراه با پاسخ‌های تشریحی، به شما کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از مفاهیم کلیدی این درس داشته باشید.

نمونه سوالات و پاسخ‌های درس ۶ انسان و محیط زیست یازدهم

1. سنجاب ایرانی که جثه‌ای کوچک دارد، معمولاً در کدام نوع جنگل‌ها به چشم می‌خورد؟
   🟢 پاسخ: جنگل‌های بلوط

2. در دهه ۶۰ میلادی، سازمان جهانی بهداشت در برونئی از چه سمی برای کنترل پشه‌های ناقل بیماری بهره برد؟
   🟢 پاسخ: DDT یا ددت

3. عاقبت طولانی‌مدت استفاده از ددت در مناطق مسکونی چه پیامدهایی به دنبال داشت؟
   🟢 پاسخ: ریزش سقف خانه‌های کاهگلی و افزایش بیماری طاعون

4. اولین و بنیادی‌ترین گام برای جلوگیری از رفتارهای ناپسند با محیط زیست چیست؟
   🟢 پاسخ: شناخت کامل از تنوع زیستی

5. برای بیان گوناگونی در موجودات زنده، از چه اصطلاحی بهره گرفته می‌شود؟
   🟢 پاسخ: تنوع زیستی

6. سه بخش اصلی تشکیل‌دهنده تنوع زیستی را ذکر کنید.
   🟢 پاسخ: ژن، گونه، بوم‌سازگان

7. چرا تنوع زیستی برای معیشت انسان اهمیت دارد؟
   🟢 پاسخ: مشاغلی مانند صید، دامداری و برداشت گیاهان دارویی به آن وابسته‌اند.

8. ایران از نظر تنوع گیاهی چه جایگاهی دارد؟
   🟢 پاسخ: حدود ۸۰۰۰ گونه گیاه آونددار دارد که بسیاری از آن‌ها بومی و منحصربه‌فرد هستند.

9. ویژگی‌های گونه‌های بوم‌زاد را توضیح دهید.
   🟢 پاسخ: فقط در یک ناحیه جغرافیایی خاص زندگی می‌کنند و در سایر مناطق یافت نمی‌شوند.

10. آمار تقریبی جانوران مهره‌دار در ایران چقدر است؟
    🟢 پاسخ: بیش از ۱۱۷۰ گونه مهره‌دار و تعداد زیادی بی‌مهره در ایران وجود دارد.

11. منظور از مناطق دارای تنوع زیستی بسیار بالا چیست؟
    🟢 پاسخ: مناطق با تعداد زیادی گونه و گونه‌های بوم‌زاد، که در معرض تهدید انقراض‌اند.

12. مناطق دارای بیشترین تنوع زیستی در ایران کدامند؟
    🟢 پاسخ: ارسباران، البرز، شمال شرق، و زاگرس

13. اگر یک گونه به طور کامل از بین برود، به این اتفاق چه می‌گویند؟
    🟢 پاسخ: انقراض

14. سرعت انقراض گونه‌ها در عصر حاضر چه تغییری کرده است؟
    🟢 پاسخ: شتاب گرفته و تهدیدی جدی برای برخی گونه‌های ایران شده است.

15. چه عواملی تنوع زیستی را با تهدید روبرو می‌کنند؟
    🟢 پاسخ: تخریب زیستگاه، بهره‌برداری بی‌رویه، آلودگی، گونه‌های مهاجم، تغییر اقلیم

16. بزرگ‌ترین تهدید علیه تنوع زیستی چیست؟
    🟢 پاسخ: تخریب زیستگاه‌ها

17. تغییرات زیستگاه‌ها چگونه رخ می‌دهند؟
    🟢 پاسخ: با تکه‌تکه شدن، کاهش کیفیت، یا حذف کامل زیستگاه

18. چه اقدامات انسانی موجب نابودی زیستگاه‌ها می‌شود؟
    🟢 پاسخ: کشاورزی، ساخت‌وساز، جاده‌سازی، خشک‌کردن تالاب‌ها

19. برداشت بی‌رویه به چه معناست؟
    🟢 پاسخ: برداشت بیش از توان بازسازی طبیعت؛ مانند چرای بیش از حد دام‌ها یا شکار غیرمجاز

20. چه پیامدی از صید بی‌رویه ماهی‌ها حاصل می‌شود؟
    🟢 پاسخ: کاهش جمعیت ماهی‌ها و آسیب به سایر گونه‌ها

21. آلودگی محیط چگونه به تنوع زیستی آسیب می‌زند؟
    🟢 پاسخ: مرگ گونه‌ها، ناهنجاری‌های ژنتیکی، کاهش توان تولیدمثل

22. اگر گونه‌ای وارد زیستگاهی شود که محل زندگی طبیعی‌اش نباشد، چه نام می‌گیرد؟
    🟢 پاسخ: گونه بیگانه

23. زمانی که یک گونه بیگانه تبدیل به تهدید می‌شود، چه عنوانی می‌گیرد؟
    🟢 پاسخ: گونه مهاجم؛ چون با افزایش جمعیت خود، به گونه‌های بومی آسیب می‌زند.

24. تأثیر تغییرات اقلیمی بر جانوران و گیاهان چیست؟
    🟢 پاسخ: تغییر زمان رشد، تولیدمثل، مهاجرت و پراکندگی جغرافیایی گونه‌ها

25. بهره‌برداری پایدار از تنوع زیستی به چه معناست؟
    🟢 پاسخ: استفاده‌ای که هم نیاز نسل کنونی و هم نسل‌های آینده را تأمین کند.

26. دلیل تعیین مناطق حفاظت‌شده در طبیعت چیست؟
    🟢 پاسخ: حمایت از زیستگاه‌هایی که اهمیت بالایی در حفظ گونه‌ها دارند.

27. هدف ایجاد بانک ذخایر زیستی چیست؟
    🟢 پاسخ: حفظ ژن‌ها و سلول‌های گونه‌ها برای احیا و پژوهش در آینده

28. در گذشته گوزن زرد ایرانی در کجا می‌زیست و چرا جمعیتش کم شد؟
    🟢 پاسخ: در حاشیه رود دز و کرخه، که به‌خاطر شکار و از دست رفتن زیستگاه کاهش یافت.

29. چه اقداماتی برای نجات گوزن زرد ایرانی انجام شد؟
    🟢 پاسخ: انتقال به دشت ناز و برنامه‌های احیای جمعیت در خوزستان و زاگرس

30. نام محلی تمساح پوزه‌کوتاه در سیستان و بلوچستان چیست؟
    🟢 پاسخ: گاندو

31. مردم سیستان چه نقشی در حفاظت از گاندو ایفا کرده‌اند؟
    🟢 پاسخ: با احترام به این جانور و باور به مفید بودنش، از آن محافظت کرده‌اند.

جمع‌بندی

درس ششم انسان و محیط زیست با تمرکز بر مفاهیم تنوع زیستی، ما را با اهمیت حفظ موجودات زنده و تهدیدهای ناشی از فعالیت‌های انسانی آشنا می‌کند. شناخت این مفاهیم، نه‌تنها آگاهی زیست‌محیطی ما را بالا می‌برد، بلکه باعث می‌شود مسئولانه‌تر در برابر طبیعت رفتار کنیم. امیدواریم این مجموعه سوالات با پاسخ‌های دقیق، به عنوان مرجعی کاربردی، در درک بهتر درس و آمادگی برای امتحانات مفید واقع شود.